Bij het bouwen van nieuwe wijken moet het aspect duurzaamheid meer inhouden dan een paar zonnepanelen op het dak. Watergebruik, mobiliteit, gezondheid en circulair bouwen zijn net zo belangrijk.

Het beste van 2022
Aan het einde van het jaar blikt De Ingenieur traditiegetrouw vast vooruit op het volgende jaar. Wlke technologieÍn breken door? Welke technische oplossingen gaan het verschil maken voor onze samenleving? Wij hebben er elf voor u uitgelicht in het speciale dossier Het beste van 2022.

Hij is al jaren in voorbereiding, maar in 2022 gaat de bouw van een moderne, duurzame en slimme wijk aan de westkant van Helmond dan eindelijk beginnen. 

De wijk-in-wording staat bekend als Brainport Smart District, maar zal nog een nieuwe, meer toegankelijke naam krijgen. Er komen vijfhonderd tijdelijke en 2100 permanente woningen te staan, gerealiseerd door verschillende innovatieve ontwikkelaars en individuele bouw­bedrijven.

De duurzame wijk gaat dienen als proeftuin voor nieuwe oplossingen rond mobiliteit, gezondheid, data, water, energie, participatie en circulair bouwen. Met name wordt onderzocht hoe je een gebied geĂŻntegreerd kunt ontwikkelen, vertelt Olaf Blaauw, programmamanager circulaire wijk binnen Brainport Smart District.


Oplossingen combineren

‘In de bouw denkt men nog vaak in silo’s, zodat voor elk probleem een afzonderlijke oplossing wordt gezocht. Wij gaan oplossingen combineren. Die water­partij midden in de wijk is niet alleen mooi voor de bewoners, maar vangt ook water op bij overvloedige regenval, het is een bron van koude voor de airconditioning van de woningen, een helofytenfilter en ga zo maar door.’

Behalve huur- en koopwoningen krijgt de nieuwe wijk ook woningen volgens de product-as-a-service-filosofie. Mensen worden geen eigenaar, maar nemen bijvoorbeeld voor vijftien jaar wonen af bij de startende projectontwikkelaar mHome.

‘Deze constructie zorgt voor een prikkel voor mHome om zuiniger met materialen om te gaan. Ook wil de eigenaar van de woningen aan het eind van de huur­periode zoveel mogelijk waarde overhouden’, legt Blaauw uit. ‘In dit eerste project in de nieuwe wijk gaan mensen dan ook wonen in huizen van duurzame materialen die in elkaar worden geschroefd, zodat die na vijftien jaar wonen uit elkaar kunnen worden gehaald om op een nieuwe plek een tweede leven te beginnen.’


Iedereen welkom

Het ontwikkelen van ‘de wijk van de toekomst’ door Brainport Smart District brengt ook aan het licht welke huidige wetten en regels in de bouw anders zullen moeten in de toekomst.

‘De regels werken beperkend, dat merken we heel duidelijk. Daarmee moeten we creatief omgaan, en soms zullen de regels op de schop moeten. We willen bijvoorbeeld gaan werken met een gesloten grijswatersysteem. Dat is zeker rendabel als je het op wijkniveau doet, maar ook in gevallen waar de ene woning het grijze water van de buurman her­gebruikt. Dat mag op dit moment nog niet zomaar.’

De wijk is zeker niet alleen bedoeld voor milieubewuste mensen. Iedereen moet zich er welkom voelen; er is ook 30 procent sociale huur gepland. De sociale component wordt belangrijk in de wijk. Bewoners mogen hun buurt mee vormgeven; wie wil mag de tuin met stadslandbouw helpen onderhouden en gereedschap wordt gedeeld. ‘Dat iedereen een eigen boormachine bezit is eigenlijk van de zotte.’


Beeld: Brainport Smart District