De Energy Observer, het eerste schip dat behalve op wind- en zonne-energie ook op waterstof de wereld rondvaart, is vrijdagochtend aangemeerd in Amsterdam. Daar is het tot 14 april te bezichtigen bij de NDSM-pier.

Het waterstofschip vertrok in de zomer van 2017 vanuit de Franse havenstad Saint-Malo voor een wereldreis die het in zes jaar tijd in 50 landen en 101 havens zal brengen. Amsterdam is de 35ste stop op die lange tocht. 


Energietransitie

Initiefnemers van de tocht zijn kapitein Victorien Erussard, een Fransman met een grote staat van dienst in de zeilsport, en zijn landgenoot en expeditieleider Jérôme Delafosse, een natuurfilmer en avonturier. Ze willen ermee laten zien dat waterstof een goede alternatieve bron van energie kan zijn. 'De energietransitie is een belofte voor een betere wereld. Middels deze unieke wereldreis willen we mensen laten dromen, bewustwording creëren en aantonen dat mensen in harmonie met de natuur kunnen leven. De strijd tegen klimaatverandering kan hand in hand gaan met economische mogelijkheden', aldus expeditieleider Delafosse.

 

De Energy Observer vaart in zes jaar tijd de wereld over.

 

De 30 meter lange en 12 meter brede Energy Observer is een voormalige race-catamaran die volledig is gerenoveerd. Volgens de makers kan het schip als eerste ter wereld uit zeewater waterstof winnen, met enkel duurzame energiebronnen. Zo is het schip voorzien van 130 m2 zonnepanelen en van windturbines. Wanneer de batterijen aan boord vol zijn, dan wordt de overtollige energie gebruikt om via elektrolyse waterstof te maken uit zeewater. 


Brandstofcellen

Tijdens de reis is het de bedoeling dat het schip en de bemanning niet méér energie verbruiken dan er op dat moment wordt opgewekt. Maar op momenten dat er minder duurzame energie voorhanden is, dan zetten brandstofcellen de waterstof om in elektriciteit. Zo kan het schip in theorie eindeloos in zijn eigen energiebehoefte voorzien. 
 


Waterstof is het meest voorkomende element in het universum, al komt het zelden in zijn oorspronkelijke vorm als waterstofgas voor. Het is geen primaire bron van energie, maar is zeer geschikt als energiedrager. Waterstof kan op verschillende manieren worden gewonnen uit andere verbindingen, maar dat kost energie. 'Groene' waterstof is daarom vooralsnog zeldzaam, 95 % van alle waterstof wordt geproduceerd met energie uit fossiele bronnen. 

Voor de energiemix van de toekomst is waterstof een interessante mogelijkheid. Het kan niet opraken, het kan meer energie bevatten dan fossiele brandstoffen, weegt weinig en is snel oplaadbaar. (Lees ook: Groene waterstof onmisbaar voor klimaatdoelen.) 

De brandstofcel aan boord van de Energy Observer. 


NDSM-werf

De wereldreis van de Energy Observer is onder meer bedoeld als lab om de technologieën voor een schone toekomst te testen onder extreme omstandigheden, aldus de initiatiefnemers. Als het op zee lukt, dat moet het op land helemaal eenvoudig zijn om over te stappen om schonere energiebronnen, is het idee.

De Amsterdamse wethouder van duurzaamheid Marieke van Doorninck heette de Energy Observer welkom. Ze wees erop dat de voormalige NDSM-werf,  waar het schip ligt aangemeerd, juist de plek is waar in het verleden talloze schepen werden gebouwd die op fossiele brandstoffen voeren.


Oceanwings

De bemanning, waaronder ook een aantal ingenieurs van het Franse onderzoeks- en ontwikkelingscentrum CEA-Liten, gaat de komende dagen de windturbines vervangen door Oceanwings, twee grote, roterende vleugels (zie illustratie hieronder). Die moeten het vaartuig nog sneller maken en bovendien het energieverbruik verder reduceren. 

Tot 14 april is het schip nog te bezoeken aan de NDSM-pier in Amsterdam. Daarna vaart het noordwaarts, naar Hamburg, Kopenhagen, Helsinki, Stockholm, Moermansk en Spitsbergen.
 

 

Beeldmateriaal Energy Observer