Acht prikkelende vragen aan Jeroen van der Veer. Hij werkte 42 jaar lang bij Koninklijke Shell, waarvan vijf jaar als ceo. Dit voorjaar verscheen zijn boek over leiderschap, Van A naar B. Van der Veer is tevens erelid van ingenieursvereniging KIVI.


Wat is het laatste dat u heeft gerepareerd?

‘Gisteren heb ik de achterrem van mijn fiets bijgesteld. Ik begon aan de verkeerde kant. Toen deed behalve de rem ook de versnelling het niet meer. Maar daarna lukte het. Het is mijn eer te na om voor zoiets kleins naar de fietsenmaker te gaan.’
 

Voor welk probleem zouden ze nu eindelijk eens wat slims moeten uitvinden? 

‘Zoveel huishoudens wekken nu met eigen zonnepanelen stroom op. Waarom bestaat er nog geen betaalbare, grote batterij voor in huis, zodat iedereen zijn stroom kan opslaan om ’s nachts te gebruiken? Dan zouden we een stuk onafhankelijker van het net worden.’

De ontwikkeling van onbemenste of op AI-gebaseerde bewapening gaat snel en kan enorm destructief zijn


Waarvan denkt u: ik wou dat ik dát had uitgevonden?

‘De werking van de fiets heeft me altijd gefascineerd. Hij steunt op niet meer dan twee wielen, maar valt toch niet om. Hoe is dat mogelijk en vooral: wie heeft ooit bedacht dat we dit principe kunnen gebruiken om ons efficiënt voort te bewegen?’ 
 

Welke technologische ontwikkeling baart u zorgen?

‘De inzet van onbemenste of op kunstmatige intelligentie (AI) gebaseerde grootschalige bewapening. Die ontwikkeling gaat snel en kan enorm destructief zijn. Als je bedenkt dat het tot nu toe al onmogelijk is gebleken om een zelfrijdende auto te ontwikkelen die geen schade aanricht, dan is duidelijk dat we deze kant echt niet op moeten willen.’

Ik ken geen robot die uit drie kandidaten de beste ceo kan selecteren

Bent u bang dat robots uw werk overnemen?

‘Ik ken geen robot die uit drie kandidaten de beste ceo kan selecteren. Maar dat betekent niet dat AI geen rol kan spelen, integendeel. AI kan zeker helpen om informatievoorziening, productiviteit en kwaliteit van beslissingen te verbeteren. Maar mijn werk overnemen? Nee.’
 

Zijn de dijken hoog genoeg?

‘Vooralsnog wel, ik woon in alle rust onder de zeespiegel. Maar ik vind niet dat we op onze handen moeten gaan zitten. In Indonesië kiest men ervoor de hoofdstad te verplaatsen. Wat wij moeten doen? Ik weet het niet. Het enige voordeel van de zeespiegelstijging is dat we er niet door worden overvallen.’
 

Welk sociale medium zou u niet meer willen missen?

‘WhatsApp! Als ik twintig jaar geleden vanuit het buitenland naar huis belde, had ik nauwelijks ‘hallo’ gezegd of er moest alweer een dollar bij. Nu kunnen we vanuit elk werelddeel ­gratis zo lang bellen als we willen. Een van mijn kinderen woont in het buitenland. Al videobellend leidde ze me rond door haar nieuwe huis. Geweldig, toch?’
 

Dilemma: me first of company first?

‘In mijn boek onderscheid ik die twee mentaliteiten. Ik geloof in dienend leiderschap. Dien je je bedrijf, dan komt dat ook jouzelf ten goede – en niet andersom. Een bedrijf heeft idealiter een mix van beide typen, maar het is goed als een grote meerderheid van de werknemers het belang van bedrijf vooropstelt. Elk bedrijf zal tegenslag kennen en dan heb je weinig aan degenen die vooral aan zichzelf denken.’

 

Van A naar B. Lessen in leiderschap
Jeroen van der Veer | 248 Blz. | € 25,99 | e-boek € 15,99


Foto boven: Depositphotos; Portret: Uitgeverij Prometheus