Het is TNO en partners gelukt om vrachtwagens in een treintje te laten rijden op een onderlinge afstand van 0,3 seconden. Dit is dermate dicht op elkaar dat de techniek de veiligheid van remmen en sturen moet garanderen;  de reactietijd van de chauffeur is dan nooit snel genoeg.

Vrachtwagen in een treintje laten rijden is al niet meer nieuw. Vorig jaar nog trokken in het kader van de Platooning Challenge vanuit vier landen treintjes door Europa naar Rotterdam (lees: ‘In treintje rijdende vrachtwagens vandaag in Rotterdam’).


Slechts zeven meter

Een van de voordelen van die platooning is minder luchtweerstand en dus minder brandstofgebruik. De vrachtwagens die volgen profiteren van hun voorganger, terwijl de voorste vrachtwagen minder last heeft van zog, de luchtwerveling achter de vrachtwagen die remmend werkt. ‘Uit eerdere metingen bleek dat de onderlinge afstand tussen de vrachtwagens doorslaggevend is voor de mate van besparing: is de afstand groter dan tien meter dan is het effect duidelijk geringer dan bij een afstand van minder dan tien meter’, zegt projectleider Eymert van Rooy van TNO. Samen met vrachtwagenbedrijf DAF, chipfabrikant NXP en veiligheidsspecialist Ricardo is er anderhalf jaar gewerkt aan het EcoTwin-project. ‘We wilden daarin aantonen dat het mogelijk is op een onderlinge afstand van 0,3 seconden te rijden, dat is zo’n zeven meter.’


Onderlinge communicatie

De belangrijkste consequentie van zo’n korte afstand is de reactietijd.‘Ook al zit de chauffeur met zijn handen aan het stuur en zijn voet op het rempedaal, de afstand is voor hem veel te kort om tijdig te kunnen reageren.’ Met de onderlinge communicatie tussen de vrachtwagens lukt dat wel: zodra de voorste remt, gaan de volgers ook remmen, en dat geldt omgekeerd ook voor het optrekken. ‘Dat is een tweede voordeel van het treintje: het rijgedrag is veel regelmatiger, en ook dat spaart brandstof. Hoeveel de besparing bij het zo kort op elkaar rijden is kan Van Rooy niet zeggen. ‘We zullen dat in de praktijk moeten testen, want de omstandigheden langs de weg zijn zo verschillend: soms is geen begroeiing langs de weg, dan weer is er een hoge geluidswand, het effect daarvan moeten we allemaal meenemen.’


Veiligheid

Het afgelopen jaar is vooral gewerkt aan het bouwen van een betrouwbaar besturingssysteem, verbetering van de communicatie tussen de vrachtwagens, het inbouwen van controle op die besturing en communicatie en het zorgen voor veiligheid wanneer blijkt dat er iets hapert. ‘Het systeem is grondig getest, wat we nu nodig hebben zijn uitgebreide praktijkproeven.’

Daarbij gaat het volgens van Rooy er niet alleen om aan te tonen hoe groot de voordelen van truck platooning in de praktijk zijn, maar ook om acceptatie door de medeweggebruikers. ‘Schrikken automobilisten niet als ze vrachtwagens zo dicht op elkaar zien rijden? Ik verwacht daarom dat we bij de eerste proeven veel meer afstand zullen aanhouden dan die zeven meter. Ook de gedachte dat je straks bij het invoegen moet wachten op een eindeloze rij in treintje rijdende vrachtwagens moet de wereld uit. ‘Het systeem zit zo in elkaar dat de vrachtwagens voor invoegen ruimte creëert, en zodra dat voertuig er tussenuit is, sluiten de vrachtwagens weer op elkaar aan.’


Proef op de openbare weg

Voorlopig is het nog afwachten of zo’n uitgebreide proef er komt. ‘Pilots hebben we nu wel gehad, we hebben nu een grootschalige proef op de openbare weg nodig.’ Voor vervoerders is dat nogal wat, terwijl onderzoeksinstituten als TNO het ook niet zelf kunnen organiseren. ‘We hebben een gemeenschappelijk initiatief nodig om het in-een-treintje-rijden verder op gang te brengen.’