Toen mijn dochter ooit te dicht op een kaars ging staan, vatte haar jurkje vlam. Ik schrok daar toen zo van, dat ik als aan de grond genageld bleef staan en het op een gillen zette.

Achteraf vind ik mijn eigen reactie het meest schokkende aan het hele voorval. Blijkbaar behoor ik tot de vijftien procent van de mensen die in een situatie van acuut gevaar verstijft van angst. Lekker doortastend.

Het overgrote deel van de mensen reageert anders dan ik op een rampsituatie. Of het nu gaat om een gewapende overval, een zinkend schip, of een mondiale pandemie: er is een kans van zeventig procent dat u als een kip zonder kop zult ‘vechten’ of ‘vluchten’. Misschien bent u een van de mensen die, doodsbang voor besmetting met het coronavirus, uzelf hyperventilerend opsluit in huis en geen voet meer buiten de deur zet - zelfs niet om naar de supermarkt te gaan. Of misschien fulmineert u op social media tegen ‘aso’s’ die het wagen zich te begeven in de Gamma - wellicht een tikje overdreven, maar ingegeven door een reële angst.

Tot die zeventig procent horen ook de mensen die hun angst en woede botvieren op een verzonnen vijand: China (construeerde het virus als biologisch wapen), Bill Gates (maakte het virus voor eigen gewin), of de zendmasten natuurlijk. Op het moment van schrijven zijn er in Nederland 22 van die dingen vernield. Omdat 5G het afweersysteem ondermijnt  en mensen vatbaarder maakt voor het virus, denken sommige mensen. Of omdat het virus door de 5G-technologie wordt verspreid, dan wel een hoax is die de aandacht afleidt van het échte 5G-gevaar (lees ook: 'Zorgen over invoering 5G, maar geen bewijs voor schadelijkheid'). Dat de vernielers de hulpdiensten zo belemmeren levens te redden, onderstreept nog eens hun kip-zonder-kopperigheid.

Slechts vijftien procent van de mensen reageert koelbloedig en adequaat op een noodsituatie. Zij observeren rustig, denken na en komen met een oplossing. De afgelopen weken heb ik gesproken met wetenschappers en ingenieurs die, in elk geval als beroepsgroep, lijken te behoren tot deze laatste categorie. Ik zag medisch technologen vliegensvlug coronatesten en beademingsmachines ontwerpen, terwijl een aerodynamica-expert zich wierp op druppeltjesverspreiding. Te zien dat mensen doortastend werken aan praktische oplossingen vond ik persoonlijk erg geruststellend. Misschien geldt dat voor henzelf trouwens net zo goed.

Op de dag dat het jurkje van mijn dochter in de fik vloog, was gelukkig ook mijn mede-columnist Jim Heirbaut aanwezig. Of er een verband is met zijn ingenieurstitel, weet ik niet, maar hij trok mijn dochter resoluut naar zich toe en doofde de vlam met zijn handen.

 

Meer lezen in het Dossier Corona

 

Tekst: Enith Vlooswijk
Foto: Bart van Overbeeke