Binnen Europa moet het voor reizigers aantrekkelijker worden om de trein te nemen dan het vliegtuig. Dat bepleit ProRail-baas Pier Eringa, die sinds gisteren ook voorzitter is van de brancheorganisatie European Rail Infrastructure Managers (EIM), een positie die rouleert.

Op afstanden tot 600 km moeten internationale treinen sneller, gemakkelijker en goedkoper worden dan vliegtuigen, stelt Eringa. Nu is vaak het tegendeel waar; mede dankzij prijsvechters als Easyjet en Ryanair is vliegen binnen Europa vaak erg goedkoop geworden. ‘Maar voor bestemmingen als Londen, Parijs en Berlijn moet je eigenlijk de trein pakken.’

Want reizen met de trein heeft zo zijn voordelen. Het is veel minder vervuilend (lees: ‘Klimaatafspraak vereist stop op vliegvakanties’), zeker als stroom wordt gebruikt van duurzame bronnen. De reiziger heeft vaak meer bewegingsruimte, hoeft zich veel minder lang voor vertrek zich te melden en komt met de trein tot in het hart van de meest Europese steden, die vaak de bestemming zijn van de toerist.

Toch kiezen veel reizigers in Europa voor het vliegtuig. Dat is niet gek, als je de prijzen vergelijkt. Treinkaartjes zijn duur in vergelijking met vliegtickets, zeker als je ze relatief laat boekt. Dit leidt regelmatig tot lege stoelen in de trein, een probleem waar luchtvaartmaatschappijen veel handiger mee omgaan, door de laatste stoelen voor aantrekkelijke last-minute-prijzen aan te bieden.
 

Technische barrières

Dat het internationale treinverkeer nog verre van optimaal verloopt, is vooral te wijten aan technische barrières en gebrekkige afspraken tussen landen. Zo moeten machinisten soms bij de grens van de trein af, om te worden vervangen door een collega uit het andere land.

Ook zijn de gebruikte technische systemen in veel landen net iets anders. Zo gebeurt het dat de trein bij het passeren van de grens moet omschakelen naar een andere spanning op de bovenleiding. ‘De techniek die op het spoor gebruikt wordt door heel Europa is op dit moment nog een lappendeken’, signaleert Eringa. Dat maakt het reizen per trein onnodig inefficiënt en duur.
 

Meer treinen

De ProRail-baas ziet nog meer ruimte om treinkaartjes minder duur te maken. ‘Het onderhoud kan goedkoper en als we kunnen meer treinen laten rijden’, aldus woordvoerder Jaap Eikelboom van ProRail. Aan dat doel kan onder meer het Euroopese treinbeveiligingssysteem ERTMS bijdragen. Nederland is een voorloper met dit systeem dat er onder meer voor zorgt dat treinen dichter op elkaar kunnen rijden doordat ze onderling communiceren. Maar nog lang niet alle landen gebruiken ERTMS (lees: ‘Nieuwe treinbeveiliging internationaal een blok aan het been’).

Openingsbeeld Een Thalys op het Gare du Nord in Parijs. Foto Creative Commons / Matthew Black