TNO zet zijn onderzoek naar platooning bij vrachtwagens gewoon voort. Dat heeft het onderzoeksinstituut donderdag laten weten in reactie op nieuws van Daimler Trucks. Topman Martin Daum van het Duitse bedrijf zei afgelopen week dat de milieuwinst van het ‘treintjerijden’ bij vrachtwagens zo gering is, dat het de moeite van het onderzoek niet langer loont.

Op papier kunnen vrachtwagens die kort op elkaar rijden - platooning - een brandstofverbruik noteren van vele procenten lager. Dit komt doordat de voorste truck de andere uit de wind houdt.

Volgens Daimler valt de winst in de praktijk echter bitter tegen. ‘Zelfs bij het perfect uitvoeren van de platooning is de brandstofbesparing veel lager dan de 4 procent die theoretisch mogelijk zou moeten zijn’, is te lezen in een persbericht van het bedrijf. Het voordeel daalde zelfs tot onder de 1 procent, zo leerde het bedrijf uit proeven in de Amerikaanse staten Oregon en Nevada, en daarmee zijn de flinke investeringen niet te verantwoorden. ‘Er is gewoon geen businesscase.’


Kolonne uiteengeslagen

Dat is een tegenvaller, want de lange rechte snelwegen van de Verenigde Staten zouden juist geschikt moeten zijn voor platooning. Het rijtje trucks kan daar lange tijd op de snelweg blijven om met constante snelheid voort te tuffen.

Uit de experimenten van Daimler blijkt echter dat de colonne regelmatig uiteenvalt. Daarop moeten de volgers gas bij geven om weer aan te sluiten, wat extra diesel kost. Dat gebeurt onder meer bij heuvels en op- en afritten van snelwegen. Ook piepten er op deze punten regelmatig personenwagens tussen.


Belangrijke bijdrage

TNO, dat in Nederland onderzoek doet naar platooning voor vrachtwagens, schrikt niet van dit nieuws. 'Wij kennen niet de aanpak, details, omstandigheden en uitkomsten van de door Daimler in de VS uitgevoerde tests', stelt Maurice Kwakkernaat, program manager Automated Driving and Smart Vehicles bij TNO in Helmond. 'Wat we wél weten, is dat er in het recente verleden verschillende onderzoeken zijn geweest die aantonen dat truck platooning een significant effect kan hebben op brandstofbesparing. Je zou het onderzoek van Daimler eigenlijk naast die andere onderzoeken moeten plaatsen om een feitelijke uitspraak te doen over de omstandigheden en randvoorwaarden die zorgen voor brandstofbesparing bij truck platooning.'

Kwakkernaat vervolgt: 'Op basis van eerder onderzoek door TNO zelf en door andere internationale partijen zijn wij ervan overtuigd dat truck platooning een belangrijke bijdrage kan leveren aan het verminderen van het brandstofverbruik en schadelijke uitstoot, het verbeteren van de verkeersveiligheid en de verkeersdoorstroming, en het optimaliseren van de logistieke keten.'

 

Proef met platooning van Daimler, waarbij vrachtwagencombinaties vlak achter elkaar rijden. Foto Daimler


Gegevens uitwisselen

Bij platooning wisselen vrachtwagens die dezelfde bestemming hebben continu gegevens met elkaar uit over snelheid en remmen. Daardoor kunnen nummers twee en drie in de rij veel sneller reageren wanneer de voorste remt, dan wanneer een menselijke chauffeur dat moet doen. (Die zit overigens nog wel in de cabine, om de besturing te kunnen overnemen als dat nodig is.) Dít zorgt er weer voor dat de trucks veel dichter op elkaar kunnen rijden dan normaal het geval is. Daardoor houdt de voorste vrachtwagen de volgende uit de wind, waardoor nummers twee en drie minder diesel hoeven te verstoken.

Een tweede voordeel is dat de volgende trucks bijna direct doen wat de voorste doet. Daardoor is het rijpatroon van het konvooi veel gelijkmatiger dan wanneer een chauffeur van vlees en bloed de pedalen bedient. Ook dit zorgt voor brandstofbesparing.

Bij proeven in 2017 slaagden TNO en partners er al in om drie trucks op een afstand van 0,3 seconden te laten rijden. Bij een snelheid van 85 kilometer per uur is dat 7 meter. Bij onderlinge afstanden van minder dan 10 meter is het voordeel het grootste, wist TNO toen te melden.


Europees project

TNO leidt sinds vorig jaar het Europese project ENSEMBLE, waarin ook de zes grootste Europese truckfabrikanten deelnemen (waaronder, opvallend genoeg, Daimler). Binnen dat project worden technische systemen ontwikkeld waarmee vrachtwagens met elkaar communiceren.

Ook nemen de partners in ENSEMBLE maatregelen om de trucks veiliger te maken terwijl ze dicht op elkaar rijden. Tot slot staan er praktijkproeven op de rol. De eindstreep van project ENSEMBLE ligt in mei 2021, wanneer een publieke demo gepland staat.

Openingsbeeld: Bij proeven in 2017 slaagden TNO en partners er al in om drie trucks op een afstand van 0,3 seconden te laten rijden. Bij een snelheid van 85 kilometer per uur is dat 7 meter. Foto: TNO