Techniek is altijd neutraal
‘Voorsprong door techniek.’ Echt waar?, vraagt redacteur Jim Heirbaut zich af in zijn maandelijkse column. Deze maand met ge-3D-printe vuurwapens.
Wat is het laatste dat u met een 3D-printer heeft gemaakt? Ik vraag dit een beetje schertsend, want de kans dat u er thuis een hebt staan, is klein. Ondanks alle voorspellingen tien jaar terug is de 3D-printer nog lang niet doorgebroken bij het grote publiek.
Wie wel de 3D-printer hebben ontdekt, zijn criminelen. Elders in dit blad schrijf ik dat de politie steeds vaker vuurwapens tegenkomt waarvan onderdelen met een 3D-printer zijn gemaakt. Bij Rotterdam ontdekten ze zelfs een werkplaats waar meerdere printers voor dit doel stonden te ratelen.
Het grote voordeel voor de crimineel: voor een wapen hoe hij of zij niet meer de schimmige zwarte markt op. Het enige dat hij nodig heeft is een digitale bouwtekening van een pistool en een 3D-printer, die je voor een paar honderd euro online of bij de speelgoedwinkel koopt. En een flinke dosis durf trouwens, want een ge-3D-print geweer hapert nogal eens, hoorde ik van een politiemedewerker, en kan daarbij gevaarlijk zijn voor de schutter.
Dus 3D-printers geven criminelen makkelijker toegang tot vuurwapens. Verbieden dan maar, die 3D-printers? Nee, natuurlijk niet. Het is een bekend gegeven in de filosofie van de techniek: elk hulpmiddel of ding dat in te zetten is voor iets goeds, valt ook ten kwade te gebruiken.
Met een scherp mes kun je je eten snijden, maar je kunt er ook iemand mee doodsteken. Toen Hahn en Strassman in 1938 de kern splijting ontdekten, was er optimisme over een nieuwe, schone vorm van energieopwekking. Een paar jaar later al werd die utopische droomwereld de grond in geboord door de bouw van atoombommen en het gebruik ervan in Hiroshima en Nagasaki.
Ook zo’n 3D-printer is natuurlijk een neutraal ding dat braaf flinterdunne draadjes plastic uitspuugt als een soort oneindige tube tandpasta. Dat draadje wordt in een horizontaal vlak bewogen en zo groeit langzaam maar zeker een driedimensionaal object.
En dat kan van alles zijn. In ziekenhuizen gebruiken chirurgen soms een 3D-printer om een ingewikkelde operatie voor te bereiden; een printje van het gebied geeft ze inzicht. En het laatste tissue engineering-nieuws uit de Verenigde Staten: een speciale 3D-printer heeft een oorschelp geprint voor een patiënt bij wie het eigen oor sterk misvormd was door een zeldzame afwijking bij de geboorte. Deze printer werkte niet met plastic natuurlijk, maar met een gel die kraakbeencellen van de patiënt zelf bevatte.
Ik wil maar zeggen, de voordelen van de 3D-printer wegen meer dan op tegen de nadelen. Er worden technische oplossingen mogelijk waarvan we een paar jaar terug nog niet hadden kunnen dromen. En dat er dan een paar criminelen wapens printen, dat hou je niet tegen. Nuttige technologie zal altijd door een paar mensen worden misbruikt, dat is van alle tijden.
Openingsfoto: voorbeeld van een betaalbare 3D-printer. Foto John Abella / CC BY 2.0