Stop met zingen in de kerk

In Staphorst, en veel andere gemeenten, komen gelovigen wekelijks samen in de kerk. Met het samen zingen kunnen ze voorlopig beter ophouden, vindt redacteur Jim Heirbaut. Besmetting met SARS-CoV2 ligt op de loer.

In godsnaam, stop met zingen.

Ik gun de gelovigen in Staphorst het allerbeste, maar ze moeten snel ophouden met zingen in groepen. Dat is namelijk levensgevaarlijk in deze tijden.

Vooropgesteld: zingen is geweldig. Ik heb het zelf jarenlang wekelijks gedaan, met veel plezier. Zingen geeft een gevoel van saamhorigheid, van plezier; het ontspant enorm. Het kan bijna niet anders dan dat bij zingen fijne stofjes vrijkomen in je lichaam.

In de kerk is samenzang een manier om gezamenlijk Gods woord te belijden en elkaar te sterken in het geloof.

Gevaarlijk

Maar sinds kort is zingen ook gevaarlijk. Het is namelijk een van de activiteiten waarbij de meeste aerosolen vrijkomen, heel kleine zwevende speekseldruppeltjes. En dat is een probleem, omdat in die druppeltjes virusdeeltjes kunnen zitten, als in je kerkgemeenschap of zanggroep iemand zit die covid-19 onder de leden heeft.

Wie in een binnenruimte zingt met andere mensen, loopt een flink groter risico om besmet te raken. Dat vermoeden bestond al veel langer, maar nu hebben wetenschappers het ook aangetoond aan de hand van een geval in de Verenigde Staten.

In een ruimte van een kerk in het stadje Mount Vernon (ten noorden van Seattle) hield het Skagit Valley Chorale op dinsdagavond 10 maart een repetitie met 61 mensen. Dit is maar de helft van de leden, de rest was uit voorzorg al thuisgebleven.

Naderhand werden van de aanwezige leden er 53 ziek, twee koorleden overleden uiteindelijk. Let wel: op dat moment waren er in die regio nauwelijks gevallen van covid-19 bekend.

Van leren

Het is een tragisch verhaal, maar we kunnen er wel wat van leren, schrijven de wetenschappers in een artikel in het vaktijdschrift Indoor Air (gratis te lezen). We móeten ervan leren eigenlijk.

Want de koorleden hadden al maatregelen genomen, zoals het gebruik van handgel met alcohol erin, het houden van afstand en het niet knuffelen bij het begroeten van koorleden. En toch ging het mis.

Zwevende minidruppeltjes

Omdat twee van de drie manieren van besmetten uit te sluiten zijn (direct contact en ballistische druppels, die niet zweven), kan het niet anders dan dat zwevende minidruppeltjes bij het koor de boosdoener waren. Het gepassioneerde zingen heeft uiteindelijk bijna alle aanwezigen ziek gemaakt en twee ervan zelfs het leven gekost.

Het geval in de Verenigde Staten staat niet op zichzelf. Ook in Nederland, Oostenrijk, Canada, Duitsland, Engeland, Zuid-Korea, Spanje en Frankrijk hebben zich superspreading events voorgedaan bij zangkoren, schrijven de onderzoekers.

Ventilatie opschroeven

Ingenieurs en wetenschappers zien eigenlijk maar een paar oplossingen om dit risico te verkleinen. Om te beginnen moet de ventilatie van ruimten waar wordt gezongen, flink worden opgeschroefd. Als de lucht vaak wordt ververst, hebben de — mogelijk aanwezige — virusdeeltjes geen kans om zich op te hopen en gaat het risico op besmetting omlaag (lees ook: ‘Corona en ventileren, hoe zit het eigenlijk?’).

En wie toch per se wil zingen, kan dat het beste in de buitenlucht doen, omdat virusdeeltjes hier direct door de wind worden afgevoerd. In de zomer zagen we dus ook koren repeteren in de buitenlucht. De akoestiek was niet best, maar de gezondheid ging even voor.

Niet zingen

Nu het koud en nat is, klinkt buiten repeteren voor koren niet erg aantrekkelijk. Het veiligste is dus: niet zingen. Dat is heel jammer en vervelend voor de mensen in Staphorst, maar dat is echt het beste wat ze kunnen doen.

Erg feestelijk wordt het jaar 2020 dan niet afgesloten, maar Nederlandse kerkgangers kunnen een voorbeeld nemen aan het Skagit Valley Chorale. Dat geeft dit jaar geen kerstconcert, zo kondigt het aan op zijn website. Met pijn in het hart ongetwijfeld.