Duitse wetenschappers halen een slimme truc uit met een gewone smartphone. Het display laat kort achter elkaar verschillende kleuren licht op een voorwerp vallen, waarbij het gereflecteerde licht wordt gemeten. Op die manier bootst de telefoon een hyperspectrale camera na die op basis van lichtspectra stoffen kan detecteren. De app van het Fraunhofer-Institut belooft een goedkope manier om bijvoorbeeld gif op fruit te ontdekken.


Een hyperspectrale of multispectrale camera legt vast hoeveel licht een voorwerp bij verschillende golflengtes (dus kleuren licht) weerkaatst. Door het kleurenspectrum af te gaan ontstaat een spectrale vingerafdruk (pieken in het spectrum bij verschillende golflengtes) van het voorwerp. Daarmee wordt het mogelijk om stoffen te ontdekken aan de hand van het weerkaatste licht. Dat kan bijvoorbeeld dienen om verontreinigingen in voedsel te herkennen (lees: ‘Lichtscanner spoort besmet vlees op’).
 

Gebruik het beeldscherm

Dit type camera is echter erg duur. Vandaar dat onderzoekers van het Duitse Fraunhofer-Institut für Fabrikbetrieb und –automatisierung (IFF) iets slims hebben bedacht. Ze gebruiken van een smartphone niet alleen de detector (de camera), maar ook de lichtbron, het beeldscherm. Dit display flikkert binnen een fractie van een seconde een paar keer in verschillende kleuren licht. Dat licht weerkaatst op het te analyseren voorwerp en wordt vervolgens opgevangen door de camera.

Wanneer het display bijvoorbeeld rood licht uitzendt, kan er alleen rood licht terugkomen. Door zo het hele kleurenspectrum af te gaan, ontstaat een multispectraal beeld van het voorwerp. Hiermee is bijvoorbeeld gif op fruit of groente op te sporen; in het zichtbare licht zien we dat niet, maar zo’n multispectrale analyse verraadt die stoffen wel. Een ander voorbeeld dat de Duitsers noemen is dat je hiermee kunt checken of een auto ooit schade heeft gehad. Met de app kun je namelijk meten waar de lak van de auto net een afwijkende kleur heeft.
 

App in ontwikkeling

De Fraunhofer-onderzoekers verwerkten hun methode in de HawkSpex®-app, die zich nu nog in de testfase bevindt. Ze willen eerst een aantal basistoepassingen van de app ontwikkelen, voordat deze in de app-winkels verschijnt, vermoedelijk eind 2017. Nu zijn er nog een paar horden te nemen. Zo zijn voor het scannen van fruit bijvoorbeeld eerst referentiescans nodig, op basis waarvan het systeem leert waaraan het gif te herkennen is.

‘We zien zo veel toepassingen dat we verwachten overspoeld te worden met ideeën uit de markt’, aldus een duidelijk optimistisch gestemde prof.dr. Udo Seiffert van Fraunhofer IFF in een persbericht. Daarbij wil hij een open source-aanpak gebruiken, te vergelijken met Wikipedia. Consumenten kunnen de app gebruiken voor nieuwe toepassingen en de resultaten uploaden naar het Fraunhofer. Daar gaan medewerkers de metingen verifiëren, waarna de uitbreiding van de app voor iedereen beschikbaar komt.
 

Openingsfoto Fraunhofer-Institut