Mensen bij wie de maag niet goed functioneert, krijgen soms een katheter met sensoren naar binnen voor een maagonderzoek. Daarvoor gaan ze onder een (lichte) narcose, maar artsen willen graag de maagactiviteit meten als de patiënt zijn normale bezigheden uitvoert en zonder het lichaam in te hoeven gaan. Dat kan nu met een nieuw meetapparaatje, dat bestaat uit elektroden die met plakkers op de buik zitten en de elektrische activiteit van de maag vastleggen.

Read this article in English

Het apparaatje is bedacht en gebouwd door een team van artsen en ingenieurs van de University of California in San Diego, de Verenigde Staten. Het bestaat uit tien identieke elektroden – precies dezelfde als voor een hartfilmpje worden gebruikt – die in een raster op de onderbuik worden aangebracht. De elektroden zijn verbonden met een kastje, waarin de elektronica zit die de metingen verwerkt en naar buiten stuurt.
 

Uitfilteren

Het apparaatje legt elektrische activiteit in de maag vast, die een maat is voor de activiteit van het orgaan. Doordat een raster van elektroden wordt gebruikt, komt informatie beschikbaar over waar op welk moment activiteit is. De grootste uitdaging voor het team was om de signalen van de maag uit de berg elektrische activiteit te vissen die rond de buik aanwezig is. Ook van de hartslag, de buikspieren als je loopt en de darmactiviteit komen namelijk elektrische signalen af. De onderzoekers slaagden erin om met een paar algoritmes alle signalen te ontrafelen, zodat artsen elk signaal (hart, maag, darmen) afzonderlijk kunnen bekijken.

 

Buikpijn of misselijkheid

‘Dit apparaatje gaat ons helpen om te meten of de maag goed functioneert tijdens maaltijden en, nog belangrijker, wat de maag doet op momenten dat een patiënt bijvoorbeeld aangeeft buikpijn of misselijkheid te ervaren’, zegt maag-darm-leverarts David Kunkel van het ziekenhuis UC San Diego Health, één van de onderzoekers, in een persbericht.
 

E-health

Met dit meetapparaatje zouden maag-darm-leverartsen er binnenkort een nieuw hulpmiddel bij kunnen hebben, naast het gesprek met de patiënt en een inwendig onderzoek. Ze kunnen ze nu ook op een continue manier de activiteit van de maag meten buiten het ziekenhuis. Dit apparaat geeft niet alleen meer zinvolle resultaten, het kan de zorg ook goedkoper maken; het is een vorm van e-health (lees: ‘E-health belooft veel, maar breekt nog niet door’).

 

Schematische weergave van de werking van het meetapparaatje. Een patiënt kan gewoon sctief zijn terwijl hij of zij het meetapparaat draagt. Tegelijkertijd meten de sensoren continu de elektrische activiteit van de maag. Op de smartphone legt de patiënt belangrije handelingen vast, zoals maaltijden, slaap en sport. Later kan de arts dan proberen verbanden te ontdekken tussen afwijkende maagactiviteit en wat de patiënt uitvoerde. Bron Gharibans et al., Scientific Reports 2018.


‘We denken dat ons apparaat maag-darm-leverartsen gaat helpen om sneller te ontdekken wanneer en waar een deel van het spijsverteringskanaal abnormaal gedrag vertoont. Daarmee kunnen ze sneller een goede diagnose stellen en daarmee de behandeling beter op maat maken voor de patiënt’, zegt hoofdonderzoeker Armen Gharibans van de University of California in San Diego.
 

Betrouwbare waarden

Het nieuwe meetapparaatje is tot nu toe getest op elf proefpersonen, die vlak daarvóór een drukmeting in de maag hadden ondergaan, waarbij een katheter met druksensoren werd ingebracht. Uit het vergelijken van de twee meetmethoden bleek dat het nieuwe, externe meetapparaat betrouwbare resultaten geeft.

‘Daarmee is dit nu de beste manier om kinderen die problemen hebben met hun spijsvertering te monitoren. Want die hoeven niet meer onder narcose en kunnen gewoon doorgaan met hun dagelijkse activiteiten’, zegt kinder-maag-darm-leverarts Hayat Mousa van UC San Diego Health in het persbericht.
 

Maaltijden en slaap

Momenteel werken de onderzoekers aan de koppeling van het meetapparaat met een smartphone. Daarop komt een app te draaien waarmee patiënten hun maaltijden kunnen bijhouden, maar ook hun slaappatroon en andere relevante bezigheden. Dat zijn allemaal zaken die artsen graag willen weten, omdat er een verband kan zijn met de activiteit van het maagdarmstelsel.

Problemen met de spijsvertering kunnen op zich staan, maar kunnen ook een bijeffect zijn van ziektes als diabetes en Parkinson. Op termijn zou de nieuwe technologie kunnen bijdragen aan het onder controle houden van abnormale activiteit in het maagdarmkanaal.

Openingsfoto University of California San Diego