Schiaparelli landt vanmiddag op Mars
De ruimtesonde Schiaparelli staat op het punt om op Mars te landen. Voor de Europese ruimtevaartorganisatie ESA is de operatie een test voor een latere robotmissie naar de planeet.
De landing van Schiaparelli wordt verwacht rond half zes vanmiddag en is live te zien via het ESA livestreamkanaal.
Drie dagen geleden heeft de lander zich losgemaakt van zijn moedersatelliet de ExoMars Trace Gas Orbiter. Deze is eerder gelanceerd in een gezamenlijke missie met de Russische ruimtevaartorganisatie Roscosmos. Schiaparelli is vernoemd naar de Italiaanse sterrenkundige Giovanni Schiaparelli, die in de tweede helft van de 19de eeuw het oppervlak van Mars in kaart bracht en bekend werd van zijn bewering dat er op de planeet kanalen waren te zien.
Voor zowel de ESA als Roscosmos moet Schiaparelli gaan bewijzen dat een succesvolle landing op Mars mogelijk is. De 580 kg wegende sonde met een diameter van rond de 2 m is uitgerust met een hitteschild, een parachute en een aantal remraketten om zijn snelheid voldoende af te remmen. Schiaparelli nadert de atmosfeer van Mars op een hoogte van 121 km met een snelheid van 21.000 km/h die tot vrijwel nul moet worden teruggebracht.
Landingsschema
De eerste drie tot vier minuten zorgt de Mars-atmosfeer voor vertraging, waarbij het hitteschild van Schiaparelli langzaam zal smelten en verdampen. Op 11 km van het oppervlak, met een snelheid van 1700 km/h, gaat de parachute open. Daarna worden de restanten van het hitteschild afgeworpen.
De parachute vertraagt de sonde tot 250 km/h, waarna het achterste schild met de parachute wordt losgelaten en de drie raketmotoren aangaan om de snelheid verder terug te brengen. Radar meet continu de afstand tot het oppervlak, bij 2 m zal Schiaparelli even zweven, om zich vervolgens op het oppervlak te laten vallen. Dat gebeurt dan met een paar m/s, waarbij een soort kreukelzone de klap opvangt. In totaal duurt de landing zo’n zes minuten. Zie ook de video van ESA hieronder.
Het is niet de eerste keer dat een ESA-sonde op Mars landt: de Beagle-2 deed dat al in 2003, maar eindigde in een grote teleurstelling toen hij na de landing direct volledig uitviel.
Eenmaal geland zal Schiaparelli enige waarnemingen doen aan de Mars-atmosfeer, waaronder windrichting en -snelheid, vochtigheid, druk, temperatuur, doorzicht en het aanwezige elektrische veld, tenminste zo lang de batterijen het gedurende een paar dagen uithouden Een succesvolle landing is het voornaamste doel van de sonde. De ESA wil de gebruikte techniek ook gaan toepassen bij de zeswiels Mars-rover waarvan de lancering in 2021 is voorzien.
Voor de waarnemingen aan Mars is de ExoMars Trace Gas Orbiter veel belangrijker. Die blijft de komende jaren zijn rondjes rond de rode planeet draaien en doet onder andere metingen aan sporen van methaan, waterdamp en andere gassen in de Mars-atmosfeer, zie de video van ESA hieronder.