Mensen met een motorische beperking kunnen een zorgrobot aansturen dankzij een interface waarmee ze door de ogen van de robot kunnen kijken.

Eten, even krabben als je jeuk hebt, scheren, zalf aanbrengen ... Voor iemand die zich nauwelijks kan bewegen, kunnen de kleinste handelingen een groot probleem vormen. Wetenschappers van het Wallace H. Coulter Department of Biomedical Engineering hebben een robotinterface bedacht die zulke mensen kan helpen, zo schrijven zij in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS ONE. 
 

Zien wat de robot ziet

Het grote pluspunt van de interface is dat hij is te gebruiken zonder veel kennis van of ervaring met robots. De robot is namelijk aan te sturen met behulp van dezelfde technologieën die mensen met een ernstige motorische beperking ook al gebruiken om bijvoorbeeld hun computer te bedienen, zoals oog- en hoofdtrackers.
 


De gebruiker zit daarbij wat de robot ‘ziet’: een webapplicatie toont de beelden die de camera in het hoofd van de robot registreert. Vervolgens kan de gebruiker door op het scherm te klikken aangeven waar de robot naartoe moet rijden en wat hij moet doen met zijn twee armen en handen.
 

Nieuwe toepassingen

De verantwoordelijke onderzoekers, Philip Grice en Charlie Kemp, lieten de robot eerst via internet besturen door vijftien proefpersonen met een ernstige motorische beperking. Twaalf van de vijftien bleken in staat om de robot een waterfles op te laten pakken en die naar de mond van een pop te bewegen. Ze beoordeelden de robot bovendien als makkelijk in het gebruik en meenden dat hij een betekenisvolle toevoeging aan hun leven zou zijn.
 


Vervolgens ging de robot zeven dagen lang naar Henry Evans, een man met maar zeer beperkte controle over zijn lichaam die het onderzoeksinstuut van Grice en Kemp wel vaker assisteert. Evans verraste de onderzoekers door niet alleen de voorgeschreven taken te voltooien, maar ook nieuwe toepassingen van de robot te bedenken. Daarbij gebruikte hij bijvoorbeeld de ene hand van de robot om een washandje vast te houden en de ander om een borstel beet te pakken. ‘Dit is erg belangrijk, want veel hulpmiddelen voor gehandicapten hebben heel specifieke toepassingen’, zegt Grice in een persbericht.
 

Goede manier

Evans was zelf ook erg tevreden met de robot. ‘Het systeem werkte erg bevrijdend voor me, want voor het eerst sinds mijn beroerte kon ik zonder hulp mijn omgeving manipuleren, via kleine bewegingen met mijn hoofd en een extreem intuïtieve grafische interface.’

'Dit lijkt een goede manier om robottechnologie in te zetten', stelt Vanessa Evers, hoogleraar human media interaction aan de Universiteit Twente (niet betrokken bij het onderzoek). 'Wanneer deze mensen meer autonomie krijgen en zelfstandiger kunnen leven, zal dat voor hen winst zijn.'
 

Aan de prijs

Wel wijst Evers erop dat de gebruikte robot, de PR2, aan de grote kant is. 'Het ligt natuurlijk niet voor de hand dat men zo'n joekel van een robot thuis krijgt.' Daarbij is de PR2 nogal aan de prijs: hij kost rond de drie ton.

Bovendien, zo geven Grice en Kemp toe, is het systeem nog erg langzaam en kunnen fouten door gebruikers tot flink wat vertraging leiden. 'Dit voorbeeld laat zien dat het technologisch zou kunnen, maar een werkelijke oplossing voor deze groep gebruikers is pas te verwachten op de langere termijn', stelt Evers dan ook.

Beeld: Henry Clever/Philip Grice (openingsbeeld), Philip Grice/Georgia Tech (overige beelden)