Een kleine robot met grote ogen helpt kinderen om beter te leren. Doordat de robot reageert op dingen die het kind zegt, wordt lezen voor de kinderen leuker en onthouden ze meer.

Read this articlel in English

Onderzoekers van de Amerikaanse University of Wisconsin-Madison bouwden de robot zelf en gaven hem/haar voorgeprogrammeerde zinnetjes om te zeggen bij 25 boeken. De robot herkent welk deel van een boek een kind voorleest en geeft een gepaste reactie.

De robot kent honderden zinnetjes die hij kan zeggen, zoals 'Dat had ik niet verwacht' en 'Wauw, wat een spannend verhaal'. Daarbij probeerden de onderzoekers de robot zo geïnteresseerd en menselijk mogelijk te laten klinken. Met zijn grote ogen kan de robot ook de bijpassende emoties tonen, zoals verbazing of angst.

 

Bevriend met apparaat

Aanvankelijk vonden de kinderen de robot niet interessant, maar na twee weken waren ze echt bevriend geraakt met het apparaat: ze vertelden wat de robot allemaal voor gekke dingen zei en keken uit naar de volgende leessessie.

De robot kan kinderen helpen om 'sociaal' te leren: uit eerder onderzoek bleek dat kinderen een boek of rekensom beter begrijpen als ze het samen met een vriendje doornemen. Maar huiswerk maken met een vriend of vriendin is soms moeilijk te regelen; deze robot kan dan uitkomst bieden. De onderzoekers willen nu langer dan twee weken kinderen observeren terwijl ze met de robot werken, om te kijken naar langetermijneffecten. Ze hopen dat hun vondst uiteindelijk in een heleboel huishoudens te vinden is.

 

Peer pressure

Dat robots invloed kunnen hebben op kinderen bleek ook uit een andere studie, die een oud psychologisch experiment herhaalde met robots in plaats van mensen. In de zogenoemde overeenstemmingsexperimenten van Asch werd een volwassen persoon gevraagd om antwoord te geven op een vraag. Drie andere personen, onderdeel van het experiment, waren ook aanwezig in de ruimte en kregen dezelfde vraag. De drie zeiden expres het verkeerde antwoord. De proefpersoon boog uiteindelijk voor de druk en gaf ook het verkeerde antwoord.
 

Foto van het experiment. Het kind moet zeggen welke lijn rechts overeenkomt met de lijn links. De robots zeggen alle drie hetzelfde foute antwoord, '3'. Het kind bleek vaak mee te gaan in dit foute antwoord van de robots. Credit: Tony Belpaeme / Ghent University

Onderzoekers van de Universität Bielefeld hebben dat experiment nu uitgevoerd met kinderen en drie robots. De robots gaven het verkeerde antwoord op een vraag, en de kinderen bleken daardoor ook het verkeerde antwoord te geven, ook al wisten ze dat het fout was. Opvallend genoeg trokken volwassenen zich bij het experiment niets aan van de mening van robots.

 

Onjuistheden

Het lijkt daarmee dat kinderen gevoeliger zijn voor robots, en dat de apparaten echt invloed kunnen hebben op de gedachten van kinderen. Als leerrobots, zoals die eerder beschreven machines van de University of Wisconsin-Madison, dus doorbreken, zullen de makers goed op moeten letten dat de robot niet onbewust onwaarheden verspreidt; kinderen zijn daar blijkbaar vatbaar voor, óók als ze niet van een mens komen.

Foto: Bill Graf