In Spijkenisse is een proef begonnen met een windtoeter: de erin geblazen versnelt halverwege versneld, zodat de daar gemonteerde generator veel effectiever wordt benut.

De Invelox heet het apparaat, een acroniem voor Increased Velocity, verhoogde snelheid. En dat is ook precies het idee achter het ontwerp: vang met een groot oppervlak wind in, laat die door een nauwe opening gaan waardoor de snelheid van de lucht wordt vergroot, en drijf met die versnelde lucht een generator aan. De Invelox is een idee van de Amerikaanse werktuigbouwkundige Daryoush Allaei. Om dat idee te vermarkten richtte hij het bedrijf SheerWind op.
 

Het venturi-effect: in de vernauwing is de luchtsnelheid groter dan daarbuiten.


Nederlands ontwerp

De toeter in Spijkenisse is van NedPower SWH. ‘We beschikken over de licentie en de bouwtekeningen, voor de rest hebben we alles zelf gedaan, vanaf het definitieve ontwerp tot het laten maken’, vertelt projectleider Michael Dubelaar MSc. van Nedpower SWH. Terwijl de meeste toeters van SheerWind op de grond staan en een naar boven gebogen pijp gebruiken om wind in te vangen, is die van NedPower SWH speciaal ontworpen om op een dak te staan. ‘We hebben in Nederland daken genoeg, dus die naar boven gebogen pijp is voor ons niet nodig.’ De toeter, met een lengte van 22 m en een gewicht van 19 ton, staat op een draaikrans zodat hij altijd de richting van de wind opzoekt. Voor de plaatsing van de windtoeter is op het dak een stalen frame geconstrueerd.

Bij het testexemplaar is gekozen voor een ingangsdiameter van de toeter van 4,5 m, die van de uitgang is 7 m. ‘Voor een goede werking hebben we flinke onderdruk aan de uitgang nodig, vandaar het verschil in afmeting.’


Testexemplaar

Welk vermogen deze Nederlandse uitvoering van de Invelox zal leveren, weet Dubelaar nog niet. ‘Theoretisch is dat 220 kW, maar of we dat ook in de praktijk gaan halen, dat zijn we nu aan het onderzoeken.’ In de toeter zit nog geen generator,  de vernauwde opening is volgehangen met sensoren. ‘We willen eerst bij verschillende windomstandigheden meten wat de luchtstroom is, vervolgens kiezen we een generatorvermogen dat daarbij past.’

Plaatsing van de Invelox, met links de ingang en rechts de uitgang.

Dat NedPower SWH nu met de Invelox werkt is deels toeval. Dubelaar: ‘We wilden iets doen met duurzame energie, en kwamen zo in aanraking met SheerWind. Het lijkt ons een mooie businesscase.’ Kloppen de theoretische berekeningen, dan heeft de Invelox voor het leveren van een bepaalde hoeveelheid energie veel minder dakoppervlak nodig dan wanneer die met zonnepanelen wordt opgewekt. ‘We vinden dat gegeven interessant genoeg om eens verder uit te zoeken.’ De optie van het gebruiken van kleine windturbines heeft Dubelaar al snel geschrapt. ‘Die hebben een veel te laag rendement, dat schiet niet op.’ Een van de voordelen van de Invelox is dat hij vrijwel altijd in bedrijf kan zijn. ‘Een beetje wind is al voldoende. En als het stormt knijpen we hem iets af, zodat hij ook op die momenten kan produceren.’

Een ander voordeel van de windtoeter is dat hij kan staan op plekken waar grote windturbines niet gewenst of toegestaan zijn. ‘We zijn geen vervanger voor windturbines, die leveren nu eenmaal veel meer op, we vormen een aanvulling.’


Op te schalen

Dubelaar benadrukt dat het apparaat goed opschaalbaar is. ‘Met de gemeente Goeree-Overflakkee hebben we een principe-overeenkomst voor de levering van een exemplaar van 2,2 MW. Die wordt dan 60 m lang en krijgt een ingangsopening met een doorsnede van 16 m. Maar eerst moet met onze testversie blijken dat hij voldoet.’ Dubelaar sluit niet uit dat het kan tegenvallen en het hele project mislukt. ‘Dat hoort bij ondernemen.’

Nedpower SWH is speciaal opgericht om in Nederland de Invelox op de markt te brengen. De investeerder Reikon Beheer is ook grootaandeelhouder van Nedpower, een jong bedrijf dat is gespecialiseerd in de levering van dieselmotoren voor de scheepsbouw. Op een van de daken van dat bedrijf in Spijkenisse staat nu de Nederlandse Invelox.

Openingsfoto: de Nederlandse Invelox, met in beeld de uitgang van de toeter. Foto NedPower SWH.