Een consortium met onder meer de TU Eindhoven krijgt 2,9 miljoen euro voor het ontwikkelen van een kunstmatige baarmoeder voor te vroeg geboren kinderen. De kunstbaarmoeder is daarmee een stap dichterbij gekomen. 

Een kunstbaarmoeder kan de omstandigheden in een echte baarmoeder nabootsen, dat het leven van te vroeg geboren kinderen zou kunnen redden. Vorig jaar presenteerde een consortium onder leiding van Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) en Máxima MC (MMC) een eerste ontwerp. Met de subsidie van 2,9 miljoen euro uit het EU-programma Horizon 2020 die dinsdag werd toegekend, kan een eerste werkend prototype worden gebouwd. 

Nu belanden te vroeg geboren baby's in een couveuse, waar ze vaak kunstmatig worden beademd. De kunstbaarmoeder is een veel natuurlijker alternatief, zegt gynaecoloog Guido Oei van het MMC, tevens deeltijdhoogleraar aan de TU/e. 'Het doel is om met een kunstbaarmoeder extreem vroeg geboren kinderen door de kritische periode van 24 tot 28 weken te helpen', zegt hij.  


Continu gemonitord

Om de echte baarmoeder zoveel mogelijk na te bootsen, is ook de kunstmatige baarmoeder op vloeistof gebaseerd. Beademing vindt niet via de longen plaats, maar via de navelstreng met behulp van een kunstmatige placenta. Net als de uitwisseling van voedingsstoffen

'Het systeem dat daarvoor zorgdraagt, monitort continu de toestand van de baby', zegt Frans van de Vosse, hoogleraar cardiovasculaire biomechanica van de TU/e, in een persbericht. 'Denk hierbij aan hartslag en zuurstofvoorziening, maar ook hersen- en spieractiviteit.'

Daarnaast wordt de toestand van de baby continu gesimuleerd in computermodellen. Dat moet de arts helpen bij het besluiten om al dan niet bepaalde medische handelingen te verrichten. 

 

Voor de eerste tests wordt een realistische 3D-geprinte baby gebruikt, met werkende bloedsomloop. Foto:Angeline Swinkels  


Grotere overlevingskans

Ongeveer de helft van de baby's die na 24 weken zwangerschap ter wereld komt, redt het niet. De baby's die wel overleven, lopen vaak hersenschade op of kampen chronisch met een verminderde longfunctie of met netvliesproblemen.

'Met elke dag dat de groei van een foetus van 24 weken in een kunstbaarmoeder wordt verlengd, stijgt de overlevingskans', zegt Oei. 'Als we de foetale groei van deze kinderen in de kunstbaarmoeder kunnen verlengen tot 28 weken is het risico op voortijdig overlijden teruggebracht tot 15 procent”, zegt Oei.


Levensechte testpop

Met de Europese subsidie kunnen de nieuwe technologieën de komende vijf jaar verder worden ontwikkeld. Voordat de kunstbaarmoeder een plek in de kliniek zal worden krijgen, zal het hele systeem eerst nog uitgebreid worden getest. Daartoe zal aanvankelijk een in Eindhoven ontwikkelde, levensechte pop worden gebruikt, met 3D-geprinte organen en borstbeenderen en een werkende bloedsomloop. 

De pop wordt voorzien van tal van sensoren, die het mogelijk moeten maken om exact in de gaten te houden hoe de vitale waarden in het bloed reageren op de kunstmatige baarmoeder, stelt woordvoerder Valentina Bonito van de TU/e. Ander voordeel is dat er dankzij de pop geen dierproeven nodig zijn. 

Aan het consortium nemen ook universiteiten in Aken en Milaan deel. 


Foto: Bart van Overbeeke/TU/e