Luchtbanden zijn al meer dan een eeuw gemeengoed op allerlei soorten wegvoertuigen. Wel kampen ze met een aantal duidelijke tekortkomingen: ze kunnen lek of beschadigd raken, zijn aan slijtage onderhevig en zorgen jaarlijks wereldwijd voor een gigantische afvalberg. Dr. Zoltan Kemeny, ­oprichter van het Amerikaanse bedrijf Global Air Cylinder Wheels, ontwikkelde daarom een alternatief: het Air Suspension Wheel.

In het gepatenteerde Air Suspension Wheel (ASW) zijn de wielnaaf en de velg losse delen die worden verbonden door een aantal pneumatische cilinders. De cilinders zijn niet precies in het midden van het wiel bevestigd, maar rondom de wielnaaf. Deze cilinders zijn gevuld met stikstof en verstelbaar in hoe hard of zacht ze in- en uitveren. Als de motor van het voertuig koppel op de wielnaaf overbrengt, duikt deze iets naar voren en naar beneden, waardoor de naaf het wiel als het ware meetrekt.
 

Geen lekke band meer

Hierdoor zou volgens Global Air Cylinder Wheels de rolweerstand tot zo’n 30 % lager zijn vergeleken met een conven­tioneel wiel met luchtband. In los zand is het ­effect nog groter; daar kan het voertuiggewicht theoretisch gezien de rolweerstand zelfs opheffen. Dit betekent minder energieverbruik, terwijl ook de tractie en stabiliteit verbeteren en er geen kans meer is op lekke of klapbanden.
 

Een variant van het Air Suspension Wheel op een rolstoel.

Het ASW is in allerlei groottes toepasbaar op alle soorten voertuigen, variërend van fietsen en rolstoelen tot vrachtwagens en dumptrucks. Afhankelijk van de uitvoering krijgt het wiel bijvoorbeeld zes of twaalf cilinders. Bij de grotere uitvoeringen wordt het profiel van het ASW in losse elementen van kunststof of staal met bouten aan de velg ­bevestigd. Zo is het profiel volledig op maat te ­ontwerpen voor specifieke toepassingen.

De ­binnenkant van het wiel, waar de cilinders zitten, kan volledig worden afgesloten en beschermd ­tegen modder, stof, water, extreme hitte, sabotage of zelfs ­kogels. GACW ontwikkelde namelijk ook een uitvoering van het ASW die dankzij extra pantser­beplating door kan gaan voor ’s werelds eerste echt kogelbestendige wiel.
 

Flinke kostenbesparing

Vooral voor de zware industrie, waaronder de ­mijnbouw, wegen de voordelen van het ASW zwaar doordat er een flinke kostenbesparing mee is te ­realiseren. Een set ASW’s voor een dumptruck of wiellader kost meer dan een set off-the-road-lucht­banden, maar de ASW’s hebben een levensduur van zo’n twintig jaar – vergelijkbaar met de levensduur van de truck zelf. Na vier tot zes jaar is het alleen nodig om de profielelementen te vervangen. Dat bespaart potentieel tonnen aan bandenkosten en het levert ook nog eens een verhoogde productiviteit op, doordat lekke of beschadigde banden tot het verleden behoren.
 

Tekst: Paul Schilperoord