Luchtlekken opsporen met een ‘geluidscamera’
Systemen op perslucht hebben vaak last van lekken, waardoor energie van de compressor verloren gaat. Het Amerikaanse bedrijf Fluke brengt nu een geluidscamera op de markt die razendsnel luchtlekken herkent en afbeeldt. Het apparaat is gebaseerd op technologie van het Nederlandse bedrijf Sorama.
Sorama heeft technologie ontwikkeld om geluiden te meten (zowel de intensiteit als de richting van waaruit het komt) en dit om te zetten in gekleurde 3D-beelden die meteen duidelijk maken waar een — vaak ongewenste — geluidsbron zit.
Dat kan een machine zijn die te veel lawaai maakt doordat een onderdeel versleten raakt. Ook gebruiken bedrijven de Sorama-technologie wel bij het ontwerpen van nieuwe apparaten. Als een prototype te veel geluid produceert (bijvoorbeeld de ventilator van een laptop), dan is nog een extra ontwerpstap nodig om het ding stiller te maken.
Geluidscamera
Sorama werd ruim tien jaar geleden opgericht door Rick Scholte, in 2017 winnaar van de Prins Friso Ingenieursprijs van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs (KIVI). De kennis die hij opdeed tijdens zijn promotieonderzoek ontwikkelde hij door tot een ‘geluidscamera’.
Dit is een raster van vele kleine microfoontjes — de grootste versie van het apparaat heeft er 1024 — die allemaal tegelijk geluid opvangen uit een bepaalde bron. Doordat dit geluid er korter of langer over doet om de verschillende microfoons te bereiken, is heel precies de locatie van de geluidsbron te berekenen.
Eenvoudig te bedienen
Dit principe werd dus al gebruikt in een groot en duurder apparaat van Sorama, maar is nu voor het eerst ook beschikbaar in een betaalbaar meetapparaat, de ii900 Sonic Industrial Imager, die door het Amerikaanse Fluke op de markt is gebracht. Het apparaat bevat aan de ene kant de knappe technologie van Sorama, maar het ding is ook stevig, en eenvoudig te bedienen door onderhoudspersoneel.
Luchtbed
Fluke introduceert het apparaat vooral om luchtlekken mee te detecteren door het geluid op te sporen dat daarmee gepaard gaat. Nu weet iedereen met een fiets of een luchtbed hoe vervelend het verliezen van lucht kan zijn, maar in de industrie leidt het tot verloren energie van de compressor die een persluchtsysteem op de juiste luchtdruk moeten houden.
‘Het gemiddelde persluchtsysteem verliest 30 % van zijn lucht door een of meerdere lekken’, meldt een persbericht van Sorama. Dat kan ervoor zorgen dat de productie tot stilstand komt, maar ook dat er meer compressoren moeten worden geïnstalleerd dan nodig.
Lastig en langdurig proces
Beide problemen kosten bedrijven geld en er is ze dan ook veel aan gelegen om luchtlekken op te sporen en op te lossen. Maar dat opsporen was tot nu toe een lastig en langdurig proces, vooral omdat kleine luchtlekken niet of nauwelijks hoorbaar zijn. Het nieuwe apparaat moet dit proces een factor tien sneller maken. Dat detecteert zelfs het geluid van een luchtlek in een rumoerige bedrijfsruimte, zo is de belofte. De geluidsbron wordt afgebeeld, waarbij de kleur een maat is voor de intensiteit van het geluid.
‘Zien wat je niet kunt horen’ luidt de slogan die Fluke gebruikt in een promotievideo:
Beeldmateriaal Fluke / Sorama