Kunstmatige zandbank voor Britse kust
Voor de kust van het Engelse Norfolk komt een kunstmatige zandbank die de nabijgelegen gasterminal en dorpen moet beschermen. Het is het eerste voorbeeld van toepassing in het buitenland van de Nederlandse zandmotor.
‘Het is de beste oplossing voor de specifieke omstandigheden ter plekke’, zegt Jaap Flikweert van ingenieurs- en adviesbureau Royal HaskoningDHV en projectdirecteur van de Britse zandmotor.
Directe aanleiding is de voortdurende afkalving van kust. ‘Je hebt het dan over tientallen meters.’ Zo haalde de zogeheten Sinterklaasstorm van 2013 vijf tot tien meter van de kust weg. Reden voor de ter plekke bestaande Bacton Gas Terminal om alarm te slaan. Deze terminal van Shell en Perenco voorziet in ongeveer een derde van de Britse gasbehoefte.
De direct voor de hand liggende oplossing is dan de aanleg van een harde kustwering. ‘Maar de gasterminal is niet de enige die wordt bedreigd. Een stukje zuidelijk lopen de dorpen Bacton en Walcott een groot risico. Die worden nu nog beschermd door een 3,5 km lange zeemuur, maar over vijf of tien jaar zal die in zee verdwijnen en hebben de dorpen geen enkele bescherming meer.’ Een harde zeewering voor de gasterminal zou de situatie bij de dorpen vrijwel zeker verergeren. ‘Die oplossing was dus onaanvaardbaar.’
Toen kwam het idee van de zandmotor van pas, een kunstmatige zandbank waarvan het materiaal zich gaandeweg langs de kust verspreid. Die is in Nederland voor het eerst toegepast voor de Zuid-Hollandse kust bij Ter Heide (lees: 'Kunstmatige zandbank voor de kust houdt het langer vol'). Aan de kust werd aldaar een schiereiland van 21,5 miljoen m3 zand opgeworpen, die zich gaandeweg naar de kust verplaatst. ‘We gebruiken zo de kracht van de natuur om de kust te versterken.’
De Britse zandmotor wordt wel een stuk kleiner: zo’n 1,5 miljoen m3, voor het beschermen van een 5 km lange kuststrook. ‘Het gaat om een commercieel project, waarbij we uiteraard ook op de kosten van de aanleg moesten letten. Deze hoeveelheid zand is de meest kosten-effectieve oplossing, en verwacht wordt dat die de kustveiligheid voor een periode van 15 tot 20 jaar zal garanderen.’ Ondanks het verschil van omvang is het dynamische gedrag vergelijkbaar, zo blijkt uit de vele modelberekeningen die Royal HaskoningDHV samen met onder meer de zandmotordeskundigen van de TU Delft heeft gedaan.
Een veel grotere zandmotor zou ook niet werken, omdat de Britse kust ter plaatse een andere verloop heeft dan de Nederlandse. ‘Bij ons wordt de zee geleidelijk dieper, voor Norfolk heb je een plateau van zo’n 300 m en dan wordt de zee snel dieper.’ Bovendien mocht er geen zand worden gestort op een beschermd kalkbed voor de kust.
De aanleg staat gepland voor de zomer van 2018 en wordt deels gefinancierd door de terminal-eigenaren, deels met overheidsgeld.
Openingsfoto: de huidige kust waar de zandmotor moet komen. Foto Maurice Gray.
