‘Klimaat is een ethisch probleem’
De wereld een beetje beter maken, dat is de ambitie van veel ingenieurs. De duurzaamheidsdoelen van de Verenigde Naties vormen daarbij een bron van inspiratie. Student Kamiel Verhelst sloot zich aan bij Extinction Rebellion.
Kamiel Verhelst
• masterstudent geo-informatie
• aangesloten bij Extinction Rebellion
• vindt dat Wageningen Universiteit de klimaatnoodtoestand moet uitroepen
Ontwikkelingssamenwerking
‘Het vrijwilligerswerk dat ik in 2016 in Zambia heb gedaan, vormde het begin van een langdurige interesse in ontwikkelingssamenwerking en de klimaatcrisis. Ik ontdekte dat het weliswaar nuttig kan zijn om lokaal het onderwijs of sanitair te verbeteren, maar dat je daarmee het grotere probleem niet oplost. Het internationale economische systeem bevat veel gebreken, zoals belastingontduiking door grote bedrijven. De oplossing moet je dan ook op grotere schaal zoeken.’
Scheve verdeling
‘Het is natuurlijk superoptimistisch om te denken dat ik het klimaatprobleem als eenling kan beïnvloeden, maar ik probeer druk uit te oefenen met Extinction Rebellion (een beweging van klimaatactivisten, red.). Als je maar met genoeg mensen bent en soms actie voert, dan kun je daadwerkelijk het systeem veranderen.
Het is toch niet uit te leggen dat miljarden mensen evenveel bezitten als de rijkste één procent van de wereldbevolking? Het klimaatprobleem is een ethisch probleem; de verdeling van oorzaken en risico’s is momenteel ontzettend scheef. Veel CO2-uitstoot vindt plaats in rijke landen, terwijl arme mensen het hardst worden getroffen door de gevolgen, zoals droogte of overstromingen.’
Klimaatbeleid
‘Toen ik in september met mijn master aan Wageningen Universiteit begon, heb ik me meteen aangesloten bij Extinction Rebellion. Ik zie een mismatch tussen het imago van de universiteit en goed klimaatbeleid. Wageningen staat weliswaar bekend als een groene universiteit, maar we ontdekten dat andere universiteiten bepaalde dingen beter doen. Zoals het ontmoedigen van vliegreizen of het vermelden van indirecte emissies in rapportages; denk aan de goederen die een universiteit inkoopt. Wageningen Universiteit loopt daarin achter.’
Disruptie
‘Om te breken met het systeem, zet Extinction Rebellion af en toe disruptie in – wel altijd op een geweldloze manier. Zo hebben we in november tijdens de ochtendspits al fietsend een rotonde in Wageningen geblokkeerd. We willen dat Wageningen Universiteit de klimaatnoodtoestand uitroept, om de urgentie van het probleem duidelijk te maken en een kader voor toekomstig beleid te scheppen. In veel onderwijsprogramma’s wordt nog niet expliciet aandacht aan het klimaatprobleem besteed, terwijl Wageningen Universiteit zich wel tot doel stelt om studenten af te leveren die zich verantwoordelijk voelen.’
Burgerberaad
‘Onze actie heeft geleid tot een “klimaatbeleidsdialoog” met de raad van bestuur van de universiteit, waarop veel mensen afkwamen. Hoewel de bestuurders voorzichtige, politieke antwoorden gaven, vond ik het gaaf dat ze met ons in gesprek wilden. Het is ons niet gelukt om de noodtoestand te laten uitroepen, maar er worden wel stappen gezet om de participatie te verhogen. We gaan kijken of we een soort burgerberaad kunnen oprichten om medewerkers en studenten beter te betrekken bij het maken van beleid.’
Modelleren
‘Ik heb een groot hart voor de computerwetenschappen, programmeren en natuurkunde. Dat is goed toepasbaar op de problemen die ik interessant vind. Als ik ben afgestudeerd ga ik misschien wel een tool maken waarmee beleidsmakers met behulp van satellietbeelden de actuele omvang van het bosareaal kunnen volgen. Ook het modelleren van klimaatdata op basis van geo-informatie vind ik leuk; dus met behulp van satellieten of drones de gevolgen van klimaatverandering in kaart brengen. Ik hoop in ieder geval dat de wereld in de toekomst een stuk groener en gelijker wordt, en dat mensen een groter verantwoordelijkheidsgevoel krijgen.’
Tekst: Amanda Verdonk
Foto Kamiel: Bianca Sistermans
Openingsfoto: leden van Extinction Rebellion blokkeren een kruispunt in Londen, november 2018. Foto David Holt / CC BY 2.0