Groothoeklenzen leveren prachtige beelden op, maar ze zijn onhandig en veel te groot om eenvoudig mee te dragen. Amerikaanse ingenieurs hebben daar wat op gevonden. Ze slaagden erin de lens volledig plat te maken.

Om in één enkel beeld zo veel mogelijk te kunnen laten zien, grijpt een fotograaf vaak naar een groothoeklens. Die lens is gemaakt van sterk gebogen glas, zodat het licht er van diverse kanten tegelijk in valt.

De beelden die het oplevert, zijn vaak herkenbaar aan de gekromde horizon, wat als een nadeel geldt. Een ander nadeel is de enorme omvang van de bolle lens, die uit meerdere onderdelen van gebogen glas is samengesteld en daardoor bovendien kostbaar is. 

 

Platte lens

Onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology hebben nu de eerste platte groothoeklens ontwikkeld waarmee een volledig panoramabeeld kan worden geschoten. Ze publiceerden de resultaten van hun werk afgelopen week in het wetenschappelijke ACS Publications.

Fisheye

Het ontwerp is gebaseerd op een stukje glas van calciumfluoride waarop ze een ultradun plaatje van loodtelluride bevestigden. In dat loodplaatje hadden ze met lithografische technieken microscopisch kleine puntjes aangebracht.

Die puntjes verdelen het inkomende licht op zo'n manier, dat ze met elkaar een panoramisch beeld vormen, net zoals een samengestelde groothoeklens dat zou doen voor een fisheye-opname 

'Licht dat binnenvalt door de sluiter, breekt op het eerste oppervlakte van het glas en wordt dan verspreid', zegt Michail Shjalaginov, een van de makers. 'Het licht raakt dan verschillende delen van de bewerkte achterzijde, vanuit verschillende hoeken. Zolang die achterkant goed is ontwerpen, levert dat beelden op van hoge kwaliteit voor het hele panoramische veld'.

De nieuwe lens, met in groen de bewerkte delen van het meta-oppervlak. Foto: Felice Frankel.


Smartphonecamera

Vooralsnog is de nieuwe lens alleen getest met infraroodlicht, maar de onderzoekers zijn ervan overtuigd dat hij ook met zichtbaar licht werkt.

Volgens de bedenkers zijn er talloze toepassingen te verzinnen. Zo zou de ultradunne groothoeklens direct in laptops of smartphones kunnen worden ingebouwd. Ook voor medische toepassingen zouden ze geschikt kunnen zijn. 


Beeld: Michail Sjalaginov, Tian Gu, Christine Daniloff, Felice Hankel, Juejun Hu