Bloed laten prikken of urinemonsters inleveren om gezondheidswaarden te meten, is voor patiënten niet ideaal. Een pleister van startup DXcrete meet via zweetdruppels constant de gezondheid, wat prikken overbodig maakt.

Efficiënte zorg

Innovaties in de zorg kunnen het patiëntencomfort verbeteren en het personeel werk uit handen nemen.

Ongeveer 10 procent van de Nederlandse bevolking heeft nierproblemen. Die kunnen snel verergeren. ‘Wanneer iemand echt nierklachten krijgt, is er vaak nog maar 30 procent van de nierfunctie over’, zegt Emma Moonen van de TU Eindhoven. ‘Bij 15 procent gaan artsen al denken aan dialyse of transplantatie.’

Voor deze mensen, maar ook voor andere patiëntgroepen is het belangrijk regelmatig de gezondheid te laten checken. Dit wordt nu gedaan via het prikken van bloed, wat onprettig is, en het onderzoeken van urinemonsters, waarvoor de patiënt naar ziekenhuis of huisarts moet.

Startup DXcrete, opgezet vanuit de TU Eindhoven, ontwikkelde daarom BEA, een semidoorzichtige pleister die continu via zweet de gezondheid van de drager meet, volledig pijnloos. ‘Er zijn tot nu toe geen testen die zijn gebaseerd op zweet voor patiëntenmonitoring’, zegt Moonen. ‘Dat komt omdat je in rust maar weinig zweet.’

Daarom maakt de pleister slim gebruik van elektrowetting: een technologie om minuscule druppels vloeistof voort te bewegen. In één enkele zweetdruppel zit zo’n tien tot vijftigduizend nanoliter zweet. Er zijn maar een paar druppels nodig om de gezondheidswaarden te laten aflezen door de sensor. De methode werkt dus zelfs bij mensen die nauwelijks zweet verliezen.

Thuismonitoring

De BEA-pleister kan ook worden ingezet om bij een bepaalde ziekte thuis de gezondheidswaarden in de gaten te houden. De realtimemeting door de pleister moet sneller ingrijpen mogelijk maken bij nierpatiënten, en zou zelfs heftige behandelingen zoals dialyse kunnen voorkomen.

Pleister BEA is een onderzoeksproject van Moonen, waarop ze ook promoveerde. In 2025 richtte ze het bedrijf DXcrete op samen met Timon Grob. Momenteel werkt het bedrijf samen met het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven, de Nierstichting en de patiëntenvereniging. Die laatste geeft feedback op het product vanuit het patiëntperspectief.

Brede toepassing

Het gebruik van zweet voor het meten van gezondheidswaarden is een technologie die veel breder inzetbaar is. Moonen heeft goede hoop dat de pleister in de toekomst ook voor andere ziekten kan worden gebruikt. Zo is een continue meting van de bloedsuikerspiegel bij diabetespatiënten ook van belang. Op dit moment moeten patiënten zichzelf hiervoor steeds prikken met een naaldje. ‘Ons doel is om de gezondheidswaarden van de patiënt in de thuissituatie te meten, zonder dat ze actief doorhebben dat het gebeurt. Dan voel je je minder patiënt.’ Dat de BEA-pleister ook het werk van verpleegkundig personeel verlicht is mooi meegenomen.

 

Foto: Bart van Overbeeke