Flinterdunne oscillator voor luxe horloge
Aan een klassiek product als een Zwitsers precisie-uurwerk valt weinig meer te verbeteren, zou je verwachten. Maar daar denkt het Delftse bedrijf Flexous anders over.
Het bedrijf van voormalig Ingenieur van het Jaar en micromechanicus Nima Tolou ontwikkelde een oscillator van silicium die de 26 kleinere componenten van de klassieke regulator vervangt. Dankzij een partnerschap met het luxe horlogemerk Frederique Constant is de vinding nu voor het eerst verwerkt in een consumentenuurwerk. Het nieuwe uurwerk werd eind vorige week gepresenteerd.
Het meest bijzondere aan de nieuwe oscillator is de enorm hoge frequentie van het mechanisme. Normale horloges hebben een trillingsfrequentie van 4 Hertz, wat neerkomt op 28.800 trillingen per uur; dit is bij horloges de helft van een oscillatie. De onrust, het aan een spiraalveer verbonden wieltje dat de loopsnelheid van een mechanisch uurwerk bepaalt, heeft dan een amplitude van driehonderd graden. Probleem is dat het systeem kwetsbaar is, gevoelig voor magnetische verstoringen en veel energie verbruikt.
Soepel
De nieuwe oscillator die Tolou met zijn medewerkers ontwikkelde, is volledig van silicium: houd je er een magneet bij, dan gebeurt er niets. De trillingsfrequentie bedraagt 40 Hertz (288.800 trillingen per uur) en is daarmee een factor 10 hoger dan die van de traditionele voorganger.
Het verhogen van de frequentie moet ertoe leiden dat het uurwerk een stuk soepeler loopt: zoals je ook minder hobbels voelt als je met hoge snelheid fietst dan wanneer je heel langzaam gaat, aldus de makers. ‘We wilden zoveel mogelijk onderdelen combineren in één nieuw onderdeel dat zo dun is geworden als een mensenhaar’, zegt Tolou.
Doordat het binnenwerk nagenoeg uit één stuk geconstrueerd is, kent het mechanisme nauwelijks wrijving en is het uurwerk lang te gebruiken: tot wel tachtig uur zonder te worden opgewonden. ‘Frederique Constant wilde het onmogelijke: de snelheid van een Formule 1-auto met de uitstoot van een Tesla. Maar het is gelukt.’
Foto: Frederique Constant