'Elke dag een stukje dichterbij'
Ingenieurs willen de wereld een beetje beter maken. Marissa de Boer, ceo van startup SusPhos, pleit voor een circulaire fosfaatstroom.
'Fosfaat is overal: in de natuur, in onze botten en in ons eten. We hebben het nodig om voedsel te laten groeien en om duurzame chemicaliën van te maken. Fosfaat is dus voor veel aspecten van ons leven essentieel, maar we gaan er op dit moment nog niet duurzaam mee om. In Nederland zit te veel fosfaat in het water en dat geeft problemen, zoals algengroei.'
'Als student raakte ik geïnteresseerd in techniek en verstedelijking. Hoe kun je fosfaat recyclen en hergebruiken in steden? Ik deed masteronderzoek op het gebied van fosfaatchemie en vervolgens een promotieonderzoek aan de Universiteit van Amsterdam. Samen met twee collega’s werkte ik aan een techniek om fosfaat terug te winnen. Ik besefte toen: ik kan hierover wel wetenschappelijke artikelen blijven schrijven, maar ik kan er ook wat aan doen. Daarom hebben we vorig jaar het bedrijf SusPhos opgericht.’
Kans
‘Doordat Nederland zo’n dichtbevolkt land is met een centraal afvalwatersysteem, zijn er hier grote fosfaatstromen. Dat is een grote kans. En omdat de Nederlandse waterzuivering veel gebruikmaakt van bacteriën, is het makkelijker om fosfaat eruit te halen. Wij hebben een proces ontwikkeld waarmee we het fosfaat uit afvalwater kunnen omzetten in hoogwaardige fosfaatproducten, zoals kunstmest en milieuvriendelijke vlamvertragers.'
'We bouwen nu een proeffabriek bij de rioolwaterzuivering in Leeuwarden. Er zijn nog genoeg uitdagingen, want we moeten virussen, pathogenen en andere vieze stoffen uit het afvalwater verwijderen. We moeten concurreren met de mijnen in China, Marokko en Rusland, waar niet altijd op de meest duurzame manier wordt gewerkt. We hebben al veel potentiële klanten in de glas- en tuinbouw en de maakindustrie. Zij wachten met smart op ons product.’
Ik ervaar nu ook hoe het is om niet alleen onderzoeker, maar ook baas te zijn
Kilotonnen
‘De proeffabriek moet eind van de zomer open gaan. We begonnen met het produceren van slechts enkele grammen in het lab, nu kunnen we tonnen gaan maken en straks hopelijk kilotonnen. Supergaaf als dat idee werkelijkheid wordt. Ik ervaar nu ook hoe het is om niet alleen onderzoeker, maar ook baas te zijn. En financieel manager en marketeer die pitches geeft voor potentiële klanten.'
'Ik vind het erg leuk, want we komen elke dag een stukje dichterbij de realisatie. Het lastigste is alleen dat alles langer duurt dan gepland. Een chemische proeffabriek is dan ook geen kleinigheid; we werken met ontvlambaar materiaal, dus alles moet heel gecontroleerd gebeuren. Mijn ultieme doel is dat de techniek wereldwijd wordt gebruikt, dat we een circulaire fosfaatstroom krijgen en daardoor minder afhankelijk worden van de mijnen.’
Stadsmens
‘Ik weet niet of ik dan nog ceo ben. Ik hou van innovatie en het opzetten van een bedrijf, dus in de toekomst word ik eerder innovatiemanager. Maar eerst moet onze missie zijn bereikt. Daarna wil ik me misschien wel weer vastbijten in een ander probleem. Zo vind ik ook duurzame energie en de bouw erg interessant. Hoe kun je een gebouw afbreken zonder afval?'
'Mijn interesses hebben altijd te maken met verstedelijking. Zo heb ik eens stage gelopen bij een architectenbureau, waar ik me bezighield met het transformeren van kantoorpanden tot huisvesting voor ouderen. Ik ben een echt stadsmens, ben opgegroeid in Amsterdam maar houd van de natuur. De natuur moet geen last hebben van verstedelijking, vind ik. Ik zou de stad eerder als een kans willen zien, en waterzuivering als een urban mine waar we zo goed mogelijk gebruik van moeten maken.’
Tekst: Amanda Verdonk
Foto: Bianca Sistermans