Een nieuw kantoorgebouw van de Rabobank in Eindhoven heeft sinds gisteren de eerste ramen met kleine zonnecellen erin. Deze zogeheten Powerwindows, van de Delftse start-up Physee wekken stroom op waarmee bewoners hun apparaten kunnen opladen.

Mensen willen gebouwen steeds meer energieneutraal maken, of in ieder geval het netto stroomverbruik van huizen en kantoren beperken. Daarvoor kun je het dak van een gebouw volleggen met zonnepanelen, maar dat is meestal niet toereikend. Vooral bij hoge gebouwen werkt het niet, omdat daarbij de verhouding tussen dakoppervlak en stroomvraag ongunstig is.
 

Ramen

Daarom zoekt het bedrijf Physee het in de verticale vlakken van gebouwen: de ramen. Daar valt veel zonlicht doorheen en een klein deel daarvan is nuttig te gebruiken voor het opwekken van elektriciteit. De Delftse start-up ontwierp daarom de Powerwindow. Dat is een raam met dubbelglas, waartussen in de afstandhouders smalle (15 mm) stroken met zonnecelletjes (monokristallijn silicium, met een maximaal rendement van 24,5 %) zijn geïntegreerd.

De zonnecellen staan onder een bepaalde hoek, die per bouwproject wordt geoptimaliseerd met een simulatiemodel dat Physee heeft ontwikkeld. ‘Daarin nemen we de stand van de zon gedurende de dag mee, de oriëntatie van het raam en de hoogte van het raam in het gebouw’, legt CEO Ferdinand Grapperhaus van Physee uit.
 

Opbrengst lager dan bij zonnepaneel

De opbrengst van een Powerwindow ligt een factor twaalf lager dan die van een zonnepaneel met hetzelfde oppervlak. Logisch, want het raam moet doorzichtig blijven en laat het meeste licht gewoon door. De lagere opbrengst hoeft geen probleem te zijn, want de ramen hebben weer andere voordelen. ‘Een zonnepaneel is niet transparant en je bent er meestal mee gebonden aan het dak. Wij bieden dus heel andere eigenschappen’, aldus Grapperhaus.
 

Zonwering

De Powerwindow is nu nog alleen geschikt als bescheiden stroombron voor gebruikers, maar Physee denkt al veel verder. Het bedrijf ziet in de glasbranche een duidelijke trend, waarbij de ramen in nieuwe gebouwen steeds vaker elektriciteit nodig hebben. Grapperhaus: ‘Denk aan dubbelglas met een zonwering binnenin, of ramen die elektrisch verwarmd of getint worden.’ Al die functies zouden geïntegreerd kunnen worden in een raam van Physee. Het bedrijf werkt dan ook al samen met de producenten van die toepassingen.
 

Energieslurpers

Het nieuwe gebouw van de Rabobank in Eindhoven is het eerste dat de Powerwindows in grote aantallen toepast. Er komen echter meer projecten met de ramen van Physee. Zo krijgt het gerenoveerde kantoor van de Goede Doelen Loterijen in Amsterdam binnenkort een aantal stroomopwekkende ramen. Veruit het grootste project voor Physee is een woontoren in Amsterdam. Die krijgt volgend jaar zo’n 1800 m2 aan stroomopwekkende ramen. ‘Commercieel vastgoed is voor onze ramen het interessantst, vooral als de gebouwen de hoogte ingaan en dus echte energieslurpers worden. Dan is het dakoppervlak bij lange na niet voldoende om duurzame stroom op te wekken’, aldus Grapperhaus. Maar raamoppervlak is er juist wel in overvloed, dat met de ramen van Physee kan worden gebruikt om stroom op te wekken.
 

Particulieren

Physee wil ook ramen bij particulieren gaan installeren. Daarvoor lanceerde het bedrijf onlangs een ambassadeursprogramma. Wie belangstelling heeft voor een raam dat stroom opwekt, kan zich hiervoor inschrijven. Voor Physee levert dat, behalve omzet, op termijn ook een berg data op van gebruikers die verspreid over Nederland wonen en waarbij de ramen in verschillende richtingen staan.


Openingsbeeld: Close-up van een Powerwindow, foto Jasper Juinen. Foto Rabobank: Sam Anders