Met specifieke data uit mobiele telefoons kan een epidemie van ziekten als malaria of dengue worden voorkomen, schrijven Zwitserse en Amerikaanse onderzoekers. Er zou daarom wetgeving moeten komen die de overheid in staat stelt om locatiebepalingen van mobieltjes te verzamelen.

Wetenschappers van École Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL) en het Massachusetts Institute of Technology (MIT) stellen in een publicatie vrijdag in het wetenschappelijke blad Scientific Reports dat menselijke mobiliteit een belangrijke factor is in de verspreiding van vectorziekten, ofwel ziekten die worden verspreid door muggen of vliegen. Dat was al bekend voor grote gebieden, maar de onderzoekers richtten zich op de verspreiding van ziekten binnen een stad.


Malaria en dengue

Ze baseerden hun onderzoek op een dengue-uitbraak die Singapore vijf jaar geleden trof. Met data van de werkelijke epidemie simuleerden ze daar een nieuwe uitbraak, waarbij ze keken welke data het beste kunnen voorspellen hoe de ziekte zich verspreidt.

De gps-gegevens van de mobieltjes van consumenten bleken een goede voorspelling te geven over het ruimtelijke verloop van de epidemie, aldus de onderzoekers – beter dan theoretische modellen waaraan eerder werd gerekend of gegevens uit het bevolkingsregister. Door exact vast te stellen hoe de mensen zich door de stad bewegen, en die kennis te combineren met die over specifieke plekken waar dengue is geconstateerd, kan worden vastgesteld in welke wijken de kans op besmetting het grootst is, stellen de onderzoekers. Daar kunnen dan extra maatregelen worden getroffen. 


Privacy

Meer dan de helft van de wereldbevolking woont inmiddels in een stad. In de nieuwe megasteden kunnen epidemieën sneller om zich heen grijpen en omdat we steeds meer vliegen kunnen ziekten ook sneller andere landen en werelddelen bereiken. 

Volgens de onderzoekers is het mogelijk data uit de telefoons te gebruiken zonder dat de privacy van de burgers in het geding komt. Voor hun studie konden de onderzoekers terugvallen op de volledig geanonimiseerde data van een van Singapores grootste telecomaanbieders. Het ging daarbij om bel en sms- gegevens, maar ook om andere vormen van gebruik waarbij de locatie wordt vastgesteld.

'Verstedelijking, mobiliteit, globalisering en klimaatverandering zijn stuk voor stuk factoren die vectorziekten in de hand werken', zegt hoofdonderzoeker Emanuele Massaro van EPFL in een persbericht. 'In een noodgeval is het van groot belang om over accurate gegevens te beschikken.' De gps-data uit mobieltjes voorziet daarin.


Wetswijziging

Probleem is vooralsnog dat de data uit de mobieltjes het eigendom zijn van commerciële telecomaanbieders. Een wetswijziging is daarom op zijn plaats, vindt Massaro. 'We moeten serieus nadenken over nieuwe regelgeving, om deze data voor meer partijen beschikbaar te maken. Niet alleen uit wetenschappelijk oogmerk, maar ter bescherming van de volksgezondheid.'

Vectorziekten als malaria en dengue maken 17 procent van alle besmettelijke ziekten uit. Meer dan 80 procent van de wereldbevolking heeft er wel eens mee te kampen, meer dan de helft zelfs herhaaldelijk.


Foto: Depositphotos.com