Het beste van 2017: computeralgoritmes gaan bij artsen over de schouder kijken wanneer die naar kanker speurt op beelden gemaakt bij een inwendig onderzoek. De eerste resultaten met slokdarmkanker zijn indrukwekkend: beeldherkenning en machine learning-algoritmes zijn praktisch even goed als de arts in tumorherkenning.

Maatschappelijke impact: 

Zojuist is de arts met een lange flexibele slang via de mond naar binnen gegaan bij de patiënt. Een klein cameraatje aan de voorkant van de slang heeft high-definition videobeelden gemaakt van de binnenkant van de slokdarm. Nu tuurt de arts op zijn computerscherm. Bij dat lichtrode plekje, zit daar nu een tumor of niet? Is een tumor in een vergevorderd stadium, dan ontdekt de arts hem altijd wel, maar soms zijn de afwijkingen in het weefsel erg subtiel. Met name in een vroeg stadium is het kleur- en structuurverschil van het tumorweefsel lastig te herkennen. Daar schiet de computer te hulp.

Vroeg ontdekken

‘Juist het vroeg ontdekken van een tumor geeft de patiënt een veel grotere kans op overleving’, zegt prof.dr.ir. Peter de With van de TU Eindhoven. Samen met ir. Fons van der Sommen en dr. Sveta Zinger uit zijn groep ontwikkelde hij een systeem dat op basis van kenmerken als kleur en textuur beslist of een stukje weefsel kanker is of niet. Hoe meer beelden dit systeem te verwerken krijgt, hoe beter het wordt; het is een lerend systeem. De gebruikte beelden zijn afkomstig van het Eindhovense Catharinaziekenhuis.
 

Computer bijna even goed

In eerste tests is het systeem vergeleken met vijf Europese topspecialisten op het gebied van slokdarmkanker. Wat het herkennen van kanker betreft, was de computer bijna even goed als de artsen. Wel was het slechter in het tekenen van een contour rond de vermoedelijke tumor (zie afbeelding boven). Dat is niet zo erg, vonden de betrokken medici: voorop staat dat het systeem wijst op een vermoedelijk kankergeval; vervolgens kan de arts prima zelf het gebied bepalen waar een beetje weefsel moet worden weggehaald. De ontwikkelde techniek is zo goed dat de onderzoekers hem in 2017 veel breder gaan testen en doorontwikkelen.


Volledige overzicht lezen

Wil je het volledige overzicht van Het Beste van 2017 uit het decembernummer van De Ingenieur op het web lezen? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief. Ook is er een speciale eindejaarsactie: neem een abonnement, het eerste jaar (12 nummers) voor de helft van de prijs à € 67,50 of drie nummers voor € 25.