Chernobyl maakt boeiende tv van gruwelijke ramp

Chernobyl laat zien hoe bij de beruchte kernramp van 1986 technologie, beleid en mensen tegelijk faalden. Daarbij schuwt deze miniserie de technische details niet.

‘We hebben hier te maken met iets dat nog nooit is gebeurd op onze planeet’, verzucht Valery Legasov, directeur van het Koertsjatov-instituut aan het begin van de vijfdelige miniserie Chernobyl. Reactor 4 van de Vladimir Ilyich Leninkerncentrale, beter bekend als de Tsjernobylcentrale, is ontploft. Tonnen radioactief materiaal worden met de rook de lucht in gepompt. Wat er precies is gebeurd, weet dan nog niemand.

Brandstof- en controlestaven van Tsjernobyl-reactor — De brandstof- en controlestaven van reactor 4 stuiteren vlak voor de explosie op en neer door de hoge druk.

Terwijl steeds meer mensen in de centrale last krijgen van stralingsziekte, ontkent het management dat er iets aan de hand is. Ook de centrale regering houdt de omvang van de ramp graag geheim; het zou het imago van de Sovjet-Unie te veel aantasten als blijkt dat hun nucleaire centrales niet goed werken.

Grote chaos

Ondertussen arriveren Legasov en partijbons Boris Sjtsjerbina bij de reactor. Aan hen de taak om de brand en reactor onder controle te krijgen. De eerste afleveringen laten goed zien hoe groot de chaos was, hoeveel mensen werden geraakt door de ramp en wat een monsterklus het was om alles stabiel te krijgen.

Tegelijkertijd probeert een medewerker van het nucleaire agentschap van Wit-Rusland de ernstig zieke werknemers van de kerncentrale te spreken om erachter te komen hoe een reactor kon ontploffen. Pas in de laatste aflevering, bij de rechtszaak tegen het management van de centrale, wordt de precieze toedracht van de ramp uit de doeken gedaan.

Tsjernobyl-kern na explosie — De kern van Tsjernobylreactor 4, vlak na de explosie.

Bleke lichamen

Chernobyl laat zien hoe alles tegelijk mis ging bij de kernramp. Dat doet de serie met verrassend veel aandacht voor de technische details. De uitleg over de explosie duurt minstens een halfuur, neemt de kijker bij de hand en maakt alles begrijpelijk. Daarnaast zit je aan de buis gekluisterd doordat de serie effectief een mysterie schetst (‘hoe kon de reactor ontploffen?’) en de grootsheid van de ramp mixt met menselijk leed en politiek gekonkel.

En niet te vergeten: de spectaculaire beelden. De brandende centrale, omgeven door een angstaanjagend geel licht door de radioactieve deeltjes. Of de in de centrale aanwezige mensen, die door stralingsziekte veranderen in bleke, rood en blauw uitgeslagen lichamen. Beelden die je nog lang bijblijven, in een serie die van een gruwelijke ramp leerzame en boeiende tv maakt.