Netbeheerders werken hard aan het verzwaren van het laagspanningsnet, maar toch gaat het lang niet snel genoeg. Nu vragen ze de buitenwereld om ideeën voor een radicaal andere aanpak.

Het stroomnet is niet berekend op de enorme toename aan zonnepanelen, laadpalen en huishoudens. Dat stelt beheerders van regionale laagspanningsnetten voor een enorme opgave. Ze moeten overal in buurten de kabels in de grond blootleggen en vervangen door dikkere. Vertragende factoren hierbij zijn er genoeg: wateroverlast, gebrekkig inzicht in de grond, graaf- en tegelwerkzaamheden en planning en logistiek. Om nog maar niet te spreken over een tekort aan mensen om dit werk te doen.

Radicale oplossingen nodig

De drie grootste netbeheerders Alliander, Enexis en Stedin, verzwaren nu jaarlijks het laagspanningsnet van zo’n honderd buurten, maar dat moeten er zeker duizend worden, zegt Eveline Tuijtelaars-Henskens, strategisch innovatiemanager bij Enexis. ‘Dat maakt ook meteen duidelijk dat we het niet gaan redden met het optimaliseren van processen. Er zijn radicale oplossingen nodig.’

Bedrijven, wetenschappers en uitvinders

Die hopen de netbeheerders nu te vinden met behulp van externe partijen. In de LV-NExT Challenge roepen ze bedrijven, wetenschappers en uitvinders op om ideeën in te sturen voor producten of processen waarmee het verzwaren van lokale stroomnetten in buurten veel sneller gaat. Oplossingen kunnen bestaan uit concrete producten, maar ook logistieke methoden of processen uit andere sectoren kunnen bruikbaar zijn.

Andere sectoren

‘Voor ons netbeheerders heeft de focus altijd gelegen op een betrouwbaar net voor leveringszekerheid’, zegt Tuijtelaars-Henskens. ‘Dit blijft het allerbelangrijkste, maar we hebben nu ook behoefte aan meer snelheid in de aanleg. Daarvoor willen we de wisdom of the crowd aanboren.’ Misschien maakt men in andere sectoren wel meer snelheid bij het bouwen van dingen. Denk bijvoorbeeld aan defensie waar men bedreven is in het onder barre omstandigheden aanleggen van infrastructuur. De challenge is nadrukkelijk internationaal, zegt Tuijtelaars-Henskens. ‘We zien bijvoorbeeld in landen als Italië, IJsland en Singapore mooie dingen gebeuren.’

Automatisering

Het ligt voor de hand dat bij de graaf- en kabelwerkzaamheden meer automatisering nodig is, dus de inzet van robots, drones en kunstmatige intelligentie (AI). Een van de uitdagingen waar de netbeheerders mee worstelen, is namelijk dat er te weinig mensen in deze branche willen werken.

Pitch-ronde

Wie een idee instuurt, beantwoordt zeven vragen, waarmee een speciaal team aan de slag gaat. Dat maakt een eerste beoordeling, waarna de geselecteerde inzenders worden uitgenodigd voor een pitch-ronde. Als dat van twee kanten naar tevredenheid gaat, start de daadwerkelijke challenge. Afhankelijk van het type deelnemer en het idee is er ondersteuning. ‘Wij stellen ons flexibel op en helpen zo nodig met budget en onze expertise’, aldus Tuijtelaars-Henskens.

Laadpalen en lantaarnpalen

In november opent een testlocatie bij Stedin in Utrecht, waar een typisch Nederlandse buurt is nagebootst, compleet met huisaansluitingen, laadpalen, lantaarnpalen en transformatorhuisjes. ‘Hier gaan we nieuwe producten en processen testen in de praktijk. Als het hier werkt én in proeven in een echte buurt, dan is een innovatie geslaagd.’

 

Openingsfoto: Zo ziet netverzwaring er in de praktijk uit. Foto: Enexis