We gaan de staat van onze bouwwerken steeds vaker monitoren met draadloze apparatuur.

Het beste van 2022
Aan het einde van het jaar blikt De Ingenieur traditiegetrouw vast vooruit op het volgende jaar. Welke technologieën breken door? Welke technische oplossingen gaan het verschil maken voor onze samenleving? Wij hebben er elf voor u uitgelicht in het speciale dossier Het beste van 2022.

Amsterdamse kaden en bruggen kampen met achterstallig ­onderhoud. Om te bepalen op welke plekken als eerste groot ­onderhoud nodig is, test de stad verschillende innovatieve, digitale technieken. In 2022 worden de resultaten verwacht.

‘Aan de Amsterdamse grachten, heb ik heel mijn hart voor altijd verpand’, zo luidt de eerste regel van het bekende lied. Maar om ook echt voor altijd van die grachten te kunnen genieten, moet de stad er wel goed voor zorgen. Dat dit niet overal lukt, bleek vorig jaar toen aan de Grimburgwal een flink stuk kade instortte.

De uitdaging die ‘de mooiste stad van het land’ heeft, is enorm. De gemeente zelf heeft 829 bruggen en 205 kilometer kademuur in het vizier en een deel moet worden versterkt of vernieuwd.


Innovatiecompetitie

Hiervan kan de gemeente momenteel maar 10 procent goed in de gaten houden. Ze zoekt dus naar manieren om de bouwwerken op veel meer kwetsbare plekken te monitoren. Daarvoor schreef Amsterdam in 2020 een innovatiecompetitie uit, waarbij be­drijven slimme technieken voor monitoring konden indienen. 

‘We hebben nu vier winnende partijen de kans gegeven hun innovatieve oplossing te ontwikkelen en te valideren in het areaal van onze gemeente’, zegt Casper van der Peet, technisch manager monitoring bruggen en kademuren van de gemeente Amsterdam. Daaronder zitten technieken als 3D-laserscanning, waarbij lasers een puntenwolk maken van het object, en InSAR, een techniek om met radarbeelden gemaakt door satellieten veranderingen op de grond te detecteren.


SmartBrick

Althen is een van de vier bedrijven die momenteel zijn oplossing test. Ingenieurs van het bedrijf bedachten de SmartBrick, een kastje ter grootte van een baksteen, dat op of tegen een kademuur te plakken is. 

Sensoren in het kastje meten heel precies de hoekverandering en leggen grote schokken en trillingen vast. De SmartBrick stuurt de gemeten data eens per dag naar een centraal punt.

De gemeten hoekverandering geeft aan hoeveel een kade aan het vervormen is. ‘Dit proces treedt vaak op bij oude kademuren’, zei business development manager Bernd Rietberg van Althen eerder tegen De Ingenieur. ‘Het wegdek verzakt en dit gaat gepaard met zogenoemde “uit­buiking”, het breder worden van de kade in de richting van het water.’


Meerdere oplossingen

Het komend jaar staat voor de gemeente Amsterdam in het teken van het testen van de verschillende nieuwe technieken.

Van der Peet: ‘Zowel met labtesten als met proeven op daadwerkelijke kademuren hopen we aan te tonen dat de SmartBrick toepasbaar zal zijn voor de monitoring van onze mooie en kwetsbare bruggen en kademuren.

Door een paar verschillende technieken te onderzoeken, hopen we uiteindelijk meerdere gevalideerde oplossingen te hebben, zodat we uiteindelijk efficiĂ«nter en beter al onze bruggen en kademuren in de gaten kunnen houden.’


Foto: Althen