Door softwareproblemen laat een geplande belastingverlaging op groente en fruit nog jaren op zich wachten, meldden diverse media onlangs. Onzin, zeggen de Belastingdienst en ICT-experts.

 

Er komt een suikertaks en de btw op fruit en groenten moet op termijn omlaag naar 0 procent. Dat staat althans in het coalitieakkoord dat de vier regeringspartijen in december sloten. Het lijkt een goed plan om met belastingmaatregelen mensen te stimuleren meer gezond voedsel te kopen en minder ongezonde voedingsmiddelen.

Alleen blijkt de praktische uitvoering lastig. Verlagen van de btw (belasting over de toegevoegde waarde) is in de praktijk niet even een schuifje omlaag duwen; de aanpassingen zouden zelfs jaren kunnen duren vanwege verouderde ICT-systemen, melden sommige media.  Hoe zit dat?
 

Nultarief is niet nieuw

De Belastingdienst geeft na vragen van De Ingenieur geen details over de ICT-systemen die betrokken zijn bij de btw-tarieven van producten. 

Wel geeft een woordvoerder toe dat ‘een nultarief of aanpassing van een btw-tarief inderdaad niet nieuw is. Bepaalde goederen en diensten vallen nu bijvoorbeeld ook al onder het nultarief. ICT-technisch is het mogelijk daar groente en fruit aan toe te voegen.’
 

Hoopgevend

Hoogleraar informatica Chris Verhoef van de Vrije Universiteit in Amsterdam vindt het antwoord van de Belastingdienst duidelijk en hoopgevend. ‘Het laat zien dat het probleem niet zit bij hun ICT-systemen. Die zijn voorbereid op een btw-aanpassing en dat had ik ook eigenlijk wel verwacht. Er worden om de zoveel tijd tariefsveranderingen doorgevoerd.’

Zo ging het algemene btw-tarief in 2012 van 19 naar 21 procent en de btw op voedingsmiddelen in 2019 van 6 naar 9 procent. Een nultarief bestaat ook al.
 

Afbakenen wat groente en fruit is

Wat is er dan wel zo moeilijk aan het veranderen van het btw-tarief van groenten en fruit? De woordvoerder van de Belastingdienst: ‘Vooral het afbakenen van wat groente en fruit is, is een ingewikkeld vraagstuk. De komende tijd wordt zorgvuldig naar deze puzzel gekeken.’ Dat doet de Belastingdienst samen met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Sinaasappelen zijn duidelijk, maar een pak versgeperst sinaasappelsap?

Pizza en chips

De vertraging zou dus wel eens kunnen zitten in het maken van een goede indeling van producten. Zoals Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt het formuleerde in een gesprek met BNR Nieuwsradio: ‘Deze btw-wijziging lijkt slecht uitvoerbaar. Wat doe je bijvoorbeeld met een pizza met groenten erop? Groenten zijn niet goed gedefinieerd. Vallen chips eronder? Dat zijn in feite bewerkte aardappelen.’

Ook ICT-hoogleraar Verhoef vindt dat de term ‘groenten en fruit’ lastig uitvoerbaar is door de Belastingdienst. ‘Sinaasappelen zijn duidelijk, maar een pak versgeperst sinaasappelsap? En druiven vallen onder fruit, maar als je ze perst en een tijdje laat rotten, dan noemen we het wijn.’
 

'Maak een lijst van honderd, tweehonderd gezonde producten'

De coalitie kan zich beter niet branden aan het categoriseren van het gezondere voedsel, meent Verhoef. ‘We zien wel vaker dat politici zich te veel bemoeien met het “hoe” van de uitvoering. Waarom laat het kabinet niet gewoon een lijst maken van de honderd, of tweehonderd gezondste producten en die op btw-tarief nul zetten? Welke producten dat zijn, moet je niet de Belastingdienst laten bedenken, want daarvoor bestaan ge specialiseerde instanties. In dit geval het Voedingscentrum, zou ik denken.’

 

Openingsfoto depositphotos.com