Meer dan twaalf miljoen mensen wereldwijd kampen met de ziekte van Parkinson, gekenmerkt door hevige bevingen en vertraagde motoriek. Speciaal voor hen heeft Alessandra Galli in haar afstudeerproject aan de TU Delft een slim toetsenbord ontwikkeld. Het leverde haar woensdag de prestigieuze internationale James Dyson Award 2025 op. 

Mensen met de ziekte van Parkinson hebben last van tremors, het onvrijwillige schudden en beven van ledematen, en van bradykinesia, het vertragen van bewegingen en verstoren van fijne motoriek. Dit maakt het moeilijk om alledaagse bezigheden uit te voeren, zoals typen op een toetsenbord.

OnCue: gesplitst toetsenbord en twee haptische polsbanden.

OnCue

Alessandra Galli ontwierp als oplossing OnCue, een innovatie die bestaat uit een gesplitst toetsenbord met twee bijbehorende haptische polsbanden. Het toetsenbord gebruikt Artificial Intelligence (AI) om de opvolgende letters te voorspellen, waarbij het de toetsen laat oplichten. De toetsen zelf zijn daarnaast voorzien van een verhoogd randje, waardoor vingers makkelijker op de juiste toets blijven liggen bij trillingen. Als een toets wordt aangeslagen, gaat die zacht trillen, wat ook voelbaar is in de polsbanden. Wordt de toets langer ingedrukt, dan wordt de vibratie sterker. Dit dient als een signaal voor de gebruiker om de vinger van de toets af te halen.  

De trillingen in het toetsenbord en de polsbanden zijn af te stellen op persoonlijke voorkeur. Zo kan de werking op de individuele gebruiker worden toegespitst. Daarnaast wordt er speciale software bij het product geleverd waar geavanceerde persoonlijke aanpassingen kunnen worden gemaakt. Deze aanpassingen maken het makkelijker voor mensen met de ziekte van Parkinson om sneller te kunnen typen, en met minder fouten.  

Een filmpje van het concept:

OnCue, computer keyboard for people with Parkinson's Disease

Meer dan een afstudeerproject 

Galli heeft OnCue ontwikkeld tijdens haar studie aan de faculteit Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft, in samenwerking met ParkinsonNL. Ze begon door in gesprek te gaan met parkinsonpatiënten en hun te vragen hoe zij naar de gebruikersvriendelijkheid en bruikbaarheid van een toetsenbord kijken. Na een eerste onderzoek in haar afstudeerproject maakte ze een prototype. Vervolgens testte ze dat samen met tien mensen met de ziekte van Parkinson. Na de feedback hierop heeft ze latere designs kunnen verbeteren en heeft ze een werkend prototype kunnen produceren aan het einde van haar Master. 

Voor OnCue hield het daar echter niet op. Galli ging na haar afstudeerproject door met de ontwikkeling van het toetsenbord. Ze maakte een business case, sprak met meer patiënten, mocht op conferenties staan en gaf webinars.   

Zo deed ze ook mee met de James Dyson Award. Als winnaar van de categorie gezondheid van de James Dyson Award krijgt Galli 36.000 euro, te besteden aan de verdere ontwikkeling van het toetsenbord. James Dyson zelf, De Britse uitvinder van onder meer de stofzuiger zonder zak, verraste Galli met het nieuws tijdens een online videogesprek. Bekijk hoe dit eraan toe ging op YouTube.

Alessandra Galli met haar innovatie OnCue.

De andere winnaar 

De duurzaamheidsprijs van de James Dyson Award ging dit jaar naar WaterSense van Filip Budny uit Polen. Het ontwerp van Filip bestaat uit een drijvende, autonome sensor die op rivieren en meren de waterkwaliteit kan meten, gestuurd door AI. Door een ingebouwde hydrogenerator krijgt het apparaat zijn energie van de natuurlijke waterstromen. Ook heeft het sensoren van gerecycled papier die twintig verschillende indicatoren van het water kunnen meten. Het apparaat vervangt zelf zijn sensoren en kan zo twaalf maanden zelfvoorzienend op het water blijven liggen. 

Filip Budny met zijn prijswinnende innovatie WaterSense. Foto: James Dyson Award

Opmerkelijk genoeg was Galli met haar toetsenbord eerder dit najaar wel finalist, maar niet de winnaar van de Nederlandse James Dyson Awards. Die prijs ging naar herbruikbaar medisch pompje ‘Pompa’.  

 

Foto's: Patrick Wetzels