De bekende karikatuurtekeningen van straatartiesten zullen straks uit de computer komen, als het aan softwarebedrijf Microsoft ligt. Het bedrijf ontwikkelde een slim algoritme dat de opvallende gezichtseigenschappen van mensen herkent en uitvergroot, en zo automatisch karikaturen maakt.

Al dan niet getalenteerde kunstenaars toveren dagelijks tientallen toeristensmoelen om in prenten met te grote glimlach of ongewoon gevormd hoofd. Het is een kunst om die tekeningen in een paar minuten uit je mouw te schudden, om te kijken naar iemands gezicht en snel te zien welk onderdeel het best kan worden uitvergroot voor komisch effect. Een kunst die nu ook wordt beheerst door een algoritme, dat het werk van mensen gebruikt om zichzelf beter te maken in het herkennen van gezichtsonderdelen.
 

Gezichtsherkenning

Dat kunstmatige intelligentie steeds beter wordt in gezichtsherkenning is bekend. Het is de reden dat China een camerasysteem gebruikt om (onder andere) politieke dissidenten in de gaten te houden. Maar een iets vrolijker toepassing komt nu van Microsoft en de Universiteit van Hong Kong, die dezelfde soort techniek gebruiken om karikatuurtekenaars op de Dam of in Montmarte werkloos te maken.

De onderzoekers schreven twee algoritmen: één die gezichten bekijkt en herkent welke eigenschappen uitvergroot kunnen worden, en één die de vervormde foto omtovert in een tekening met penseelstreken en artistieke flair. Het laatste programma leerde zichzelf te verbeteren aan de hand van duizenden karikaturen, gemaakt door menselijke tekenaars.

Voorbeelden van de karikaturen die dit programma maakt. Boven een vergelijking met eerdere programma's. Credit: Kaidi Cao


De lach van Angela Merkel

De resultaten, die Microsoft presenteert op een conferentie over computer graphics, doen niet onder voor het werk van een mens. De kleine, wat wrange lach van Angela Merkel komt goed over in de tekening die de computer produceert. In vergelijking met eerdere programma's die karikaturen maakten, zijn de nieuwe tekeningen duidelijk overtuigender.

Waarom het maken van karikaturen precies moet worden geautomatiseerd, laten de onderzoekers in het midden. Het kan nuttig zijn om leuke avatars (plaatjes bij sociale media-profielen) te maken, of om tekenfilmkarakters te genereren. Daarnaast noemt Microsoft mogelijke toepassingen in marketing en journalistiek. Misschien dat de spotprentmakers in de wereld straks alleen nog bijtend politiek commentaar hoeven te bedenken, terwijl de computer de benodigde tekeningen maakt.


Beeld: Twee door mensen gemaakte karikaturen, van Dwayne Johnson (links) en de paus (rechts). Credit: reidi68/DonkeyHotey