Voor het vijfde jaar op rij werd de University of Oxford door Times Higher Education gekozen als beste universiteit ter wereld. Als geen andere weet de universiteit keer op keer traditie aan vernieuwing te verbinden. Het resultaat is een technologisch ecosysteem met dertigduizend professionals dat zijn weerga niet kent. Ook in de jacht op het coronavaccin is Oxford een van de koplopers. Wat kunnen onze tu’s van Oxford leren?

In de wereld van nieuwe technologie staat 'HP' synoniem voor printerfabrikant Hewlett Packard. Maar op de University of Oxford denkt menig bètastudent eerder aan Harry Potter. Zijn geest waart rond in het schilderachtige oude centrum, in de Bodleian- bibliotheek uit de veertiende eeuw, en in de Ante-Hall in het Christ Church College. Ook Hertford Bridge en New College Tree zien we terug in de filmreeks. Miljoenen jonge techneuten over de hele wereld dromen over de tovenaarsleerling.

De oudere generatie zal de romantiek van Oxford misschien associëren met de stem van Jeremy Irons in de tv-serie Brideshead Revisited, terugblikkend op zijn studietijd: ‘Oxford was in die dagen nog een stad in aquatinten (...), de zeldzame glorie van zijn zomerdagen, als de kastanjebomen in bloei stonden en de klokken hoog en helder boven de frontons en koepels weerklonken, ademden het zachte briesje van een duizendjarige jeugd.’
 

Online studeren

De harde werkelijkheid anno 2020 steekt hier schril bij af. ‘Het hele team werkt nog steeds vanuit huis’, laat Stephen Payne van de faculteit Engineering Science weten. Ook in Oxford gaan studenten gebukt onder een gebrek aan sociale contacten. Maar online studeren kun je er nog steeds op alle fronten, van literatuur en theologie tot informatica en medicijnen.

De rijke traditie van deze beroemde universiteit, na Bologna de oudste ter wereld, begon met een officiële erkenning in 1167. Tot op de dag van vandaag houdt de Universitas Oxoniensis vast aan het motto Dominus illuminatio mea: de heer is mijn licht. Voor menigeen zal het een inspiratie zijn voor de ontwikkeling van nieuwe technologie voor autonoom vervoer, zelflerende algoritmen, nieuwe geneesmiddelen en coronavaccins.

 

Duke Humphrey's Library, de oudste leeszaal van de Bodleian Library, University of Oxford. Foto David Liff / CC BY-SA 3.0


Pubs

Van de 154.000 inwoners van Oxford werken er dertigduizend in de tech-industrie. En dat worden er alleen maar meer, stelt pr-manager Gregg Bayes-Brown van Oxford University Innovation, een organisatie die startende tech-bedrijven helpt succesvol te worden. Bayes-Brown legt uit dat de panden van retailers, die de deuren momenteel massaal moeten sluiten vanwege de coronacrisis, in rap tempo worden overgenomen door ondernemers in de technische hoek. Toen covid-19 het sociale leven nog niet had platgelegd, werd in de pubs gesproken over voetbal én nanotechnologie, rugby én autonoom vervoer, cricket én crispr-cas.
 

Vaccin

De University of Oxford heeft een kansrijk vaccin
ontwikkeld voor Covid-19.

Het gesprek van de dag is al maanden ChAdOx, het experimentele coronavaccin dat werd ontwikkeld met AstraZeneca en momenteel wordt getest. De tussentijdse analyse eind november liet positieve resultaten zien. Naar verluidt zijn de eerste buisjes vaccin geproduceerd in een bakstenen barak van de Oxford University Hospitals.

Het was een coproductie van formaat. Bayes-Brown: ‘Voor ChAdOx hebben wel 150 mensen samengewerkt op het gebied van onderzoek, technologie, licensering en financiering. Dat is onze aanpak. We werken als één Oxford samen om onze medewerkers, studenten, alumni, hogescholen, faculteiten, afdelingen en divisies samen te brengen voor onderzoek en onderwijs van wereldklasse.’
 

Ruim baan voor spinouts

De Belgische ceo Bruno Holthof van Oxford University Hospitals noemt het Oxfordiaanse ons-kent-ons een grote stimulans voor de samenwerking. Het goed functionerende ecosysteem is volgens Holthof cruciaal voor de snelle ontwikkeling van een vaccin.

Ook ceo Tristan Collins van GaitQ, een spinout die een wearable ontwikkelt voor Parkinsonpatiënten, ziet multidisciplinaire samenwerking als de grote kracht van de universiteit. Collins: ‘Het ecosysteem helpt ons aan de juiste contacten met specialisten, niet alleen wetenschappers, ook juristen en specialisten op het gebied van patenten en handelsmerken. Dat is zó belangrijk. Van intellectueel eigendom hebben techneuten weinig verstand. Op zo’n moment komt het netwerk van pas.’
 

Kapitaalkrachtige universiteit

Intellectueel eigendom is volgens statistisch onderzoeksinstituut HESA in Cheltenham een van de grote aanjagers van het succes van kleine en middelgrote bedrijven in de regio Oxfordshire. Het een en ander maakt de University of Oxford tot een kapitaalkrachtige universiteit en Oxford tot een van de succesvolste regio’s van Engeland. Zelfs de coronacrisis lijkt daarop nauwelijks invloed te hebben. Bayes-Brown: ‘Het afgelopen jaar hebben we voor onze spinouts 950 miljoen euro aan financiering opgehaald.’

Opmerkelijk is ook het hoge aantal spinouts. Volgens Bayes-Brown is er wereldwijd maar één technische universiteit die er meer aflevert: ETH Zürich. Spinouts zijn volgens de definitie van Oxford beloftevolle bedrijven die worden opgezet met hulp van de universiteit. Maar liefst 90 procent van de Oxfordse spinouts overleeft de eerste drie jaar. Wordt er winst gemaakt, dan strijkt de universiteit daarvan een deel op. Is de spinout niet succesvol, dan zijn de investeerders hun geld kwijt en heeft de universiteit er voor niets tijd en energie in gestoken. De licenties gaan dan terug naar de universiteit.
 

Een van de succesvolle bedrijven die voortkomen uit de University of Oxford is Oxford Nanopore, dat een draagbaar apparaatje ontwikkelde om het dna van organismen uit te lezen. Voor plantenonderzoekers is dit een enorme stap voorwaarts. Foto Keygene.


Een nieuw bedrijf per twee maanden

Om het een en ander in goede banen te leiden, werd in 1990 Oxford University Innovation (OUI) opgericht. OUI wil helpen om goede ideeën zover te brengen dat ze ook maatschappelijke impact hebben. Gemiddeld eens in de twee maanden presenteert de organisatie een nieuw bedrijf. Sinds 1987 zijn al tweehonderd spinouts tot wasdom gekomen, waarvan een aantal een beursnotering heeft in Londen of New York. Geld speelt daarbij een belangrijke rol.
 

Traditie, onderwijs en enorme budgetten

Maar er is meer. Volgens Bayes-Brown is het succes van OUI terug te voeren op een combinatie van achthonderd jaar traditie, kwaliteit van het onderwijs en enorme budgetten voor R&D. Dus studenten, kom maar op met die ideeën. Bayes-Brown legt uit hoe zo’n proces verloopt: ‘Als een student bij ons aanklopt met een idee, gaan we kijken wat we ermee kunnen. Misschien kunnen we het direct vercommercialiseren, misschien moeten we het finetunen. Als een idee meer tijd nodig heeft om te rijpen, kunnen we er financiering voor zoeken. En als we het idee zelf niet naar een hoger niveau kunnen brengen, gaan we zoeken in ons netwerk. Zo werken we samen met Oxford Sciences Innovation (OSI) dat met een begroting van 680 miljoen euro het grootste universitaire financieringsfonds ter wereld beheert.’

Ook in 2020 heeft deze aanpak mooie dingen opgeleverd. De gekozen spinouts van dit jaar waren onder andere Base Genomics, Qdot, OxEd, GaitQ (zie pagina 23), Spintex Engineering en Living Optics. Een speciale vermelding is er voor de spinout Oxsed, die een laagdrempelige en snelle coronatest ontwikkelde voor op scholen en luchthavens. Met uitstrijkjes uit keel en neus wordt het virus ermee binnen 45 minuten gedetecteerd. De test gaat zo’n 22 euro kosten.
 

MEER LEZEN OVER OXFORD?

Het volledige verhaal over de successen van de University of Oxford vindt u in het decembernummer van De Ingenieur.  Koop de digitale versie voor € 7,50, of neem - met een flinke korting van 25 % - een digitaal jaarabonnement van twaalf nummers voor € 69,-.

•     Ik koop het digitale decembernummer voor € 7,50 
•     Ik neem een digitaal abonnement voor € 69,-