Wat ligt meer voor de hand om, als je zonnepanelen op je dak hebt, daar een thuisaccu bij te gebruiken? Dan kun je zonne-energie sparen als je er teveel van hebt, en zo je panelen nóg beter gebruiken. Logische gedachte maar hij klopt niet, volgens onderzoek van de Universiteit van Texas in Austin.

Huisaccu's zijn inmiddels gewoon te koop. Onder andere autofabrikant Tesla biedt ze aan, onder de merknaam Powerwall. De kosten van een accu met een inhoud van 14 kWh zijn ongeveer 7500 euro exclusief BTW. Maar wat doet zo’n accu nu precies? Twee onderzoekers van de University of Texas in Austin simuleerden dat met behulp van verbruiksdata van 99 woningen. Het bleek dat deze gemiddeld aanmerkelijk méér energie gingen gebruiken, aldus een bericht in Scientific American.
 

Schematische weergave van zonnepanelen, thuisaccu en koppeling aan het het.


Interactie met het net

Er werden twee strategieën doorgerekend. Bij de ene wordt op elk moment van de dag het gebruik van netstroom als het even kan voorkomen. Levert het zonnepaneel onvoldoende stroom, dan wordt de accu aangesproken, net zolang tot deze leeg is. Bij de andere strategie wordt geprobeerd de gemiddelde consumptie uit het net over de hele dag te minimaliseren. Dat kan inhouden dat soms de accu wordt opgeladen uit het net om dezelfde stroom op een ander moment niet te hoeven vragen.

Hoewel in beide gevallen de energiebehoefte van het huishouden hetzelfde is, is het energieverbruik over het hele jaar groter. De eerste strategie kost 8 % extra, de tweede 14 %. De oorzaak is eenvoudig: de omzettingen in de accu leiden tot verliezen. De strategie die de interactie met het net over de hele dag minimaliseert, laadt en ontlaadt de accu vaker en kost dus meer energie extra.

 

De energiehuishouding in juli, bovenaan zonder accu, vervolgens met de twee strategieën: altijd nul en minimaal over de dag. Rechts de accu-opslag.


Terugleveren

De auteurs constateren dat energetisch gesproken een accu weinig nut heeft. Je kunt wat dat betreft beter teruglevering aan het net gebruiken als 'opslag'.

Dat betekent niet dat een accu per se een slecht idee is. Als de netstroom afkomstig is van fossiele brandstoffen, ontstaat door inzet van accu's meer CO2 en dat schaadt het milieu. Maar als de netstroom 'groen' is, is dit geen probleem. Voordeel van lokale opslag is dan dat het elektriciteitsnet wordt ontzien.


Vergoeding

Ook de financiële afweging is niet zomaar gemaakt. Deze hangt bijvoorbeeld af van plaatselijke verschillen in tarieven. In Nederland geldt saldering: consumenten leveren aan het net terug voor hetzelfde tarief als waarvoor ze gebruiken. Maar als - zoals de netbeheerders zouden willen - de prijs op elk moment afhangt van vraag en aanbod, kun je op een zonnige zomerdag misschien beter opslaan dan terugleveren. Energiebedrijf Eneco biedt zijn klanten vijf jaar lang een vergoeding van 450 euro of meer per jaar, als ze hun accu ook aan het netwerk ter beschikking stellen. Dan schiet het terugverdienen al lekker op.


Jongleren

Met terugleveren legt de consument bovendien eventuele problemen neer bij elektriciteitsbedrijven en netwerkbeheerders: die moeten maar zien dat ze de teruggeleverde kWh's ergens laten door met capaciteit te jongleren. Dus de vraag of terugleveren door consumenten per saldo energetisch, financieel en milieutechnisch het beste is, hangt van veel meer factoren af en moet dus met een andere spreadsheet worden beantwoord.

In twee gevallen, zeggen de Texanen, is het zonneklaar dat accu's zin hebben. Dat is als ze worden aangeschaft om stroomstoringen te overleven, of om het zonder aansluiting op het lichtnet te kunnen doen. (Herbert Blankesteijn)
 

Openingsfoto: Tesla-CEO Elon Musk presenteert de Powerwall.