Morgen rond 11.30 uur wordt het meetinstrument Tropomi, dat voor een groot deel in Nederland werd gemaakt, gelanceerd. Dit instrument kan heel nauwkeurig de luchtkwaliteit in de atmosfeer meten.

Na een vertraging van meer dan een jaar is de Sentinel 5-Precursor, de satelliet waar Tropomi op zit, eindelijk klaar voor lancering. Waar de vertraging precies vandaan kwam is onduidelijk. Waarschijnlijk duurde het lang voor het Duitse ruimtevaartbedrijf Eurockot een geschikt moment voor de lancering kon krijgen in Rusland.
 

Het meetinstrument Tropomi vlak voordat het in een beschermende kast met de satelliet de ruimte in gaat. Foto SRON.


Rotterdamse haven zien

Het is nu nog een kwestie van dagen of het Tropomi-apparaat kan worden aangezet. De onderzoekers bij het ruimtevaartonderzoekcentrum SRON, de weerdienst KNMI, satelietbouwer Airbus Dutch Space en technisch instituut TNO zullen ongetwijfeld gespannen klaarzitten om te kijken of hun harde werk van de afgelopen jaren zijn vruchten gaat afwerpen. 

Tropomi is een meetinstrument dat op verschillende golflengtes reflecterend licht van de aarde opvangt. Het kan aan de hand daarvan heel nauwkeurig de samenstelling van de atmosfeer meten. Zo is het instrument gevoelig voor ozon, stikstofoxiden, koolmonoxide, zwaveldioxide, formaldehyde, aerosolen en methaan. Tropomi gaat ook wolken waarnemen. De video hieronder brengt de diverse instrumenten van Tropomi in beeld.
 


 

Tropomi is de opvolger van twee eerdere atmosfeermeters: het Ozone Monitoring Instrument (OMI) en Sciamachy.  Die waren minder nauwkeurig en hadden een lagere resolutie. ‘Tropomi heeft een resolutie van 7 bij 7 km, ten opzichte van zo'n 13 bij 24 km die de voorganger OMI kon zien. Dat betekent dat we bijvoorbeeld de vervuiling in de haven van Rotterdam kunnen onderscheiden van die in het centrum,’ vertelde SRON-onderzoeker Ilse Aben eerder dit jaar aan De Ingenieur. Die nauwkeurige resolutie is onmisbaar om de luchtvervuiling in Europa en de wereld in kaart te brengen. Het gaat daarbij zowel om het vaststellen van bronnen van luchtvervuiling of broeikasgasemissies als de verspreiding ervan door de atmosfeer. De video hieronder geeft een beeld van metingen door Tropomi.



Traliewerk

Bijzonder aan Tropomi is zijn optische tralie. Dat tralie, een groot aantal parallele ribbels in glas, zorgt ervoor dat het licht in zijn verschillende frequenties wordt uiteengerafeld, waarmee de concentraties van de genoemde gassen zijn te bepalen. Het tralie is zo ontworpen dat het veel minder ruimte inneemt dan bij aardse toepassingen gebruikelijk is. 'Als dat niet was gelukt had Tropomi bepaalde metingen niet kunnen doen', aldus Andy Court van TNO in De Ingenieur.(Met dank aan Jeroen Akkermans))

Lees hier ons artikel over het wondertralie van Tropomi.