AkzoNobel Specialty Chemicals en partners gaan in Rotterdam een fabriek bouwen die plastic en organisch afval omzet in methanol, een grondstof voor allerlei chemische producten. Het proces dat hiervoor wordt gebruikt, is van het Canadese bedrijf Enerkem. Jaarlijks moet de fabriek 220.000 ton methanol produceren uit naar schatting 360.000 ton afval (dat staat gelijk aan het jaarlijkse afval van 700.000 huishoudens).

Dit is afval dat momenteel meestal wordt verbrand of gestort, nadat de materialen eruit zijn gehaald die te recyclen zijn. Door het om te zetten in de nuttige stof methanol moet de fabriek gaan zorgen voor een 300.000 ton lagere CO2-uitstoot. De methanol dient als grondstof voor allerlei chemische producten, maar kan ook worden omgezet in biobrandstof. Methanol wordt nu nog meestal gemaakt uit aardgas of steenkool.

Om deze fabriek voor ‘groene’ methanol (niet gemaakt uit fossiele bronnen) te realiseren werkt AkzoNobel Specialty Chemicals samen met Air Liquide, Enerkem en het Havenbedrijf Rotterdam. De bedrijven ondertekenden afgelopen vrijdag een overeenkomst om samen 9 miljoen euro bij elkaar te leggen voor de eerste investeringen in het project. Dat geld wordt gebruikt voor het ontwerp van de fabriek, voor het aanvragen van de vergunningen en voor het formele proces van het inrichten van een joint venture.



 

Edmonton

De fabriek komt in de Botlek te staan, een industrieel havengebied ten westen van Rotterdam. Die zal het afval omzetten in nuttige stoffen met de technologie die is ontwikkeld door het Canadese bedrijf Enerkem. Dat heeft in Edmonton al een fabriek draaien op het proces; de Rotterdamse installatie moet een twee keer zo grote capaciteit krijgen.

Het vaste afval dat de fabriek in zal gaan,  bestaat uit organisch materiaal dat niet te composteren is (reststromen van de landbouw, snoeihout), en plastics en rubbers die niet meer te recyclen zijn. Dit materiaal wordt eerst in fijne stukjes gehakt en vervolgens in twee stappen omgezet in methanol.
 

Gecontroleerde verbranding

In stap 1 gaat het materiaal een zogeheten fluidized bed reactor in waar een temperatuur heerst van 800 °C en waar een afgemeten hoeveelheid zuurstof wordt ingepompt, zodat het afval niet volledig verbrandt (zie illustratie hieronder). Hierbij ontstaat binnen 5 min zogeheten syngas, een mengsel van koolmonoxide en waterstof. ‘Je wilt niet dat het materiaal volledig verbrandt tot CO2’, zegt Marco Waas, Director RD&I and Technology van AkzoNobel Specialty Chemicals.

In stap 2 wordt het syngas eerst gereinigd van onder meer zwavel en chloriden en vervolgens met katalysatoren omgezet in methanol. Dat is een interessante stof voor AkzoNobel Specialty Chemicals, want ‘uit methanol kunnen we allerlei interessante chemicaliën maken, zoals het drijfgas dimethylether voor spuitbussen, en formaldehyde, een bouwsteen voor plastics.’
 

Infographic Enerkem.

 

Groen licht

De voorinvesteringen in het project moeten later dit jaar leiden tot definitief groen licht. Gaat de bouw van de fabriek door, dan zal dat een investering vergen van naar schatting 200 miljoen euro. De Rabobank zal dit proces gaan begeleiden en is ook de beoogde hoofdfinancier. Verder krijgen de bedrijven de hulp van de Nederlandse overheid, het Havenbedrijf Rotterdam, de provincie Zuid-Holland, gemeente Rotterdam en de Zuid-Hollandse ontwikkelingsmaatschappij InnovationQuarter. ‘We geloven in de economische haalbaarheid van ons proces, anders zouden we er niet aan beginnen Maar een nieuwe duurzame technologie heeft in het begin een steuntje in de rug nodig van de overheid. Dat is niet erg, dat zagen we ook bij zonne- en windenergie’, aldus Waas.

Openingsfoto De fabriek in het Canadese Edmonton van Enerkem die al op kleinere schaal  afval omzet in methanol. Foto Merle Prosofsky