Steeds minder scholieren kiezen een technisch profiel. De overheid kan dat tij keren, stelt Thea Koster, voorzitter van Techniekpact, in een column voor De Ingenieur.


Recente cijfers laten zien dat de instroom in het profiel ‘Natuur en Techniek’ op havo/vwo steeds verder daalt. Het aantal afstudeerders in ons hoger onderwijs neemt nu nog wel toe, maar door de dalende trend in het voortgezet onderwijs gaat dat beeld in de toekomst zeker veranderen. Waar gaat het mis? 

De huidige tijd waarin de energietransitie ­centraal staat, zou jongeren geweldig kunnen uitdagen. Overal langs de weg grote borden plaatsen met leuzen als ‘Lever een bijdrage aan het energie­vraagstuk: kies techniek’ is volgens mij echter niet de oplossing.

Thea Koster, voorzittter van Techniekpact.

De communicatie moet verfijnder. Die moet al beginnen bij de kinderen op de basisschool en bij hun ouders. Er is niets zo belangrijk, en wat mij betreft ook niets zo leuk, als op de basisschool al bezig te zijn met technische en digitale vaardigheden die zijn gekoppeld aan praktijk­voorbeelden.

De discussie in politiek Den Haag en onderwijsland over de curriculum­herziening in het basisonderwijs duurt inmiddels al vele jaren voort – veel en veel te lang. Juist hier is tempo en duidelijkheid geboden. Als je op latere leeftijd wilt oogsten, dan moet er op jonge leeftijd al in voldoende vruchtbare grond zijn voorzien. 

Daarnaast is er veel winst te behalen bij al onze meiden en jongeren met een niet-westerse achtergrond. Beeldvorming is hierbij belangrijk. Zorg voor de juiste rolmodellen en modern lesmateriaal.

Werkgevers zijn in deze uitdaging ook cruciaal. Zij moeten er nog meer aan doen om vrouwen voor de sector te behouden. Afgestudeerde meiden met een technisch profiel blijven nog altijd minder lang in de technische sector werkzaam. De nieuwste cijfers laten wel zien dat vrouwen een inhaalslag aan het maken zijn.

Sinds 2013 is het aantal vrouwen met een technisch beroep met 55 procent gestegen tot 275.000. Het aandeel vrouwen in technische beroepen is nu 15,6 procent. Dat is een mooie, opgaande lijn, maar het zijn er nog steeds veel te weinig.  

Een zorgberoep uitoefenen kan niet meer zonder technologische kennis

Het is gelukkig niet allemaal kommer en kwel. Het mbo, de motor van onze economie, heeft de laatste jaren veel meer waardering gekregen. De vervlechting tussen onderwijs en het bedrijfsleven wordt steeds intensiever.

Hybride leerwerkomgevingen worden de norm. We integreren bijvoorbeeld op het Zwolse Deltion College ook steeds meer techniek in andere, niet-technische opleidingen.

Eigenlijk zou de doelstelling van elke onderwijsinstelling moeten zijn dat in elke opleiding techno­logische en digitale vaardigheden verweven zitten. Dat kan ook prima. Een zorgberoep uitoefenen of werken in de creatieve sector gaat niet meer zonder technologische kennis.

Wat kan de technieksector zelf doen? Het bedrijfs­leven wil ik vragen: help het basis- en voortgezet onderwijs met het aanbieden van contextrijke ervaringen uit de technische sector. Het liefst dan ook met onderwerpen zoals ‘circulair’ en energie. Daarmee leggen we die vruchtbare basis voor later. 

Maar duidelijk is dat de sleutel tot succes bij de overheid ligt. Die roep ik dan ook op: blijf extra investeren in ons technisch onderwijs, in de gehele keten. Alleen dan kunnen we de ambities vanuit het coalitieakkoord ook waarmaken. 
 

Thea Koster is bestuursvoorzitter van het Deltion College en voorzitter van het Techniekpact.
Foto boven: Depositphoto; inzet: Techniekpact