Wie een probleem automatiseert, heeft vervolgens een geautomatiseerd probleem, leerde columnist Rolf Hut onlangs op een terrasje.

‘Mag ik twee witbiertjes van je?’, vraag ik aan de bediening met een blad vol lege glazen.

‘U kunt bestellen en betalen via de QR-code en krijgt een sms’je wanneer u de biertjes bij de bar kunt ophalen.’

Dat is wel de overtreffende ‘doe het lekker zelf’-trap van ‘mijn collega komt zo bij u’. Met tegenzin pak ik de telefoon die ik juist had opgeborgen om zonder afleiding met Rutger bij te kletsen. Via:
-    de onhandige QR-code (gebrand in een houten plankje: heel artistiek, maar niet te scannen),
-    een website waar het me drie minuten duurt om ‘twee witbiertjes’ te bestellen,
-    een update van mijn bank-app en
-    nog eens tien minuten wachten op een sms’je, 
beland ik uiteindelijk in een rij bij de afhaalbar. Daar tel ik even hoeveel drank er per minuut wordt uitgeserveerd: aanmerkelijk minder dan in cafĂ©s van soort­gelijke omvang en met een vergelijkbare hoeveelheid personeel. Als ik eindelijk aan de beurt ben, vraagt een van de vier mensen achter de bar alsnog: ‘Wat had u besteld? OkĂ©, dan tap ik die even.’

Als ik nu “moder­nistische onzin” zeg, noem je mij dan een oude man?

Rollend met mijn ogen kom ik terug bij Rutger: ‘Als ik nu “moder­nistische onzin” zeg, noem je mij dan een oude man?’ Rutger is software-architect; dit soort modernistische onzin is zijn dagelijks werk. Hij haalt een oude docent van hem aan. Wie een probleem automatiseert, heeft vervolgens een geautomatiseerd probleem, zei die steevast. 

Op de terugweg (we zijn niet lang gebleven) zien we hoe het wel kan. De straat is opgebroken en wordt opnieuw bestraat. Blijkbaar mogen de bewoners kiezen of ze een geveltuintje voor hun deur willen. Dat weten we omdat elke bewoner een A4tje met de tekst ‘ik wil WEL een geveltuin’ of ‘ik wil NIET een geveltuin’, inclusief groene vink of rood kruis, voor het raam heeft hangen. De aannemer heeft geen website met een unieke login per bewoner opgezet, maar gewoon bij iedereen de twee A4tjes in de bus gedaan met een brief: ‘Maak een keuze, en plak het achter je raam.’ De bouwvakkers die de geveltuinen aanleggen hoeven alleen maar te kijken wat er achter het raam hangt. Geen risico op verkeerd invullen, op bouwvakkers die verkeerde huisnummers opzoeken, op bewoners die niet met internet overweg kunnen: ideaal.

Als je een probleem wilt oplossen met automatisering moet de eerste reflex zijn: is het probleem dan wel opgelost of hebben we straks een geautomatiseerd probleem?


Tekst: Rolf Hut, universitair hoofddocent aan de TU Delft, maker, spreker en schrijver.
Beeld: Depositphotos