Tata-theater: Onder de rook van de Hoogovens
Auteur en theatermaker Christine Otten schreef Onder de rook van de Hoogovens. De muzikale locatievoorstelling over Tata Steel-arbeiders is nog tot eind deze maand te zien in Velsen-Noord.
Waarom heeft u dit toneelstuk gemaakt?
‘Twee jaar geleden was ik met medemakers Tina Krikke en Alev Kutluer in Velsen. De aanblik van de staalfabriek van Tata Steel is poëtisch en monsterlijk tegelijk. We realiseerden ons: misschien is dit er straks allemaal niet meer, gelet op de klimaatdiscussie. De geschiedenis van de fabrieksarbeiders dreigt dan ook verloren te gaan en dat zou jammer zijn. Hoe je het ook bekijkt: hun werk heeft veel betekend voor ons land. Dat willen we vertellen, vanuit het perspectief van de arbeiders.’
Voor wie is het stuk bedoeld?
‘Voor een zo breed mogelijk publiek, we hopen dat iedereen komt kijken. Het is een familiedrama waarin iedereen zich zal herkennen. En tegelijkertijd willen we dat mensen elkaar beter gaan begrijpen. Milieuactivisten en werknemers van Tata Steel worden steeds vaker geframed als tegenstanders van elkaar. Daarmee is er een verkeerde tegenstelling ontstaan. Want uiteindelijk willen ze allemaal hetzelfde.’
Wat fascineert u aan het onderwerp?
‘Dat maatschappelijke aspect van de staalindustrie vind ik erg interessant. Een tijd geleden zag ik trouwens voor het eerst die gloeiende, stalen plakken zo uit het vuur komen. Een mooi en indrukwekkend gezicht.’
Waarom zouden ingenieurs moeten komen kijken?
‘Ik weet zeker dat ook ingenieurs er een hoop in zullen herkennen. Bijvoorbeeld in de figuur van Eddy. Die is na jarenlange werkervaring in de staalfabriek behoorlijk opgeklommen en doet in kennis niet onder voor een geschoolde ingenieur. Maar in de beloning komt dat niet tot uitdrukking. Dat levert spanningen op. Maar bovenal: het stuk vindt plaats in het Hoogovensmuseum, op het terrein van Tata Steel zelf. Alleen al daar komen aanrijden is geweldig, heel anders dan in een theater.’
Wat heeft u geleerd tijdens de research?
‘Heel veel! Ik kende de verschillende perspectieven wel, maar door me werkelijk in de verhalen van de mensen te verdiepen, kreeg ik veel nieuwe inzichten. Ze voelen zich zo verbonden met de staalfabriek; in Velsen-Noord voelde men zich soms als Asterix tegen de Romeinen. Het stuk is fictie, maar gebaseerd op al die verhalen van fabrieksarbeiders die proberen op te klimmen uit de sociale klasse waarin ze gevangen lijken te zitten.’
Onder de rook van de Hoogovens. Een onstuimig familiedrama
De Vlammende Eend & Christine Otten, t/m 27 mei, Hoogovensmuseum
Alleen voor de extra voorstelling van 23 mei zijn nog kaarten verkrijgbaar.
Foto boven: Anne Reinke. portret: Fjodor Buis