Na een weekend van spannende wedstrijden wist AlphaGo, de door kunstmatige intelligentie gedreven computer van Google, overtuigend te winnen van de beste Go-speler ter wereld, Ke Jie. De zege laat zien dat de computer de mens definitief voorbij is.

Terwijl sportliefhebbers, en vooral Nederlanders, dit weekend juichend op de bank stonden voor de indrukwekkende prestatie van wielrenner Tom Dumoulin, leed de mensheid een dag eerder op zaterdag een grote nederlaag. Onze dominantie tegenover de 'domme' computers was definitief voorbij toen Ke Jie zijn derde potje Go verloor. Het meest complexe bordspel ter wereld, duizenden jaren oud, kent nu maar één absolute kampioen. Het is de kunstmatige intelligentie van een computer, die dankzij een vernuftig algoritme en tienduizenden virtuele trainingsuren meer kan dan mensen ooit voor mogelijk hielden.

 


 

Pensioen

De zege is ook meteen het einde voor de Go-computer. Google liet weten dat het AlphaGo met pensioen stuurt, nu blijkt dat de computer alles aan kan. Maar ongetwijfeld zullen onderdelen van het algoritme terugkomen in andere toepassingen, net zoals dat gebeurde met de Watson van computermaker IBM. Die begon als illustratie van computerintelligentie door mee te doen aan de ingewikkelde spelshow Jeopardy, maar kan inmiddels tal van andere dingen. Als dokter spoort Watson kanker op (lees: 'Dr. Watson'), als kok speurt hij naar innovatieve recepten en als foto-analist herkent hij wat er op foto's staat (lees: 'IBM Watson herkent inhoud foto's').

In het wedstrijdverslag van Google beschrijft het bedrijf de derde match, die zaterdag plaatsvond, als ongewoon. Ke Jie ging voor een bijzondere tactiek, die menselijke spelers niet vaak gebruiken. Waarschijnlijk deed hij dit omdat hij al twee potjes met andere strategieën had verloren. Helaas voor hem was AlphaGo zeer bedreven in de nieuwe tactiek en verloor de negentienjarige Chinese Go-meester ook de derde partij.
 

Computer vs computer

AlphaGo is zo goed geworden door in korte tijd duizenden potjes tegen zichzelf te spelen. In elke wedstrijd leert de computer weer iets nieuws, dat hij vervolgens meeneemt in de volgende trainingssessie. Daarbij hoeft een computer nooit te slapen en kan hij zetten in de virtuele wereld in fracties van seconden maken. Daarmee heeft hij een streepje voor op de mens die, zelfs als hij niets anders zou doen dan trainen voor Go, altijd beperkt is door de biologie en de (denk)snelheid van zijn lichaam (lees: 'Go-computer nu veel slimmer dan mensen').

Het gepensioneerde algoritme van Google zal veel invloed hebben op de Go-gemeenschap. Niet alleen omdat AlphaGo bepaalde zetten verzon waar de grootmeesters nog nooit aan hadden gedacht, maar ook omdat het programma zal blijven bestaan als een soort leraar: spelers kunnen hun spelsituaties voorleggen aan AlphaGo, die ze dan analyseert en vertelt wat de speler het beste kan doen, welke tactiek zal werken, enzvoort.
 

Uitdagingen

In het verslag van de wedstrijd eindigt Google met een bedankje voor de Go-spelers overal ter wereld. Die reageren sportief en positief op de aanwezigheid van AlphaGo en zien de prestaties van de computer als een manier om zelf beter te worden. 'Nu zullen we hopelijk soortgelijke inzichten en spannende ontwikkelingen naar andere velden brengen. We willen proberen om de grootste wetenschappelijke uitdagingen van onze tijd te overwinnen met onze techniek', aldus Google.

Openingsbeeld: Ke Jie na de tweede match. Ook hij kon niet geloven hoe goed AlphaGo speelde. Credit: Google