In het onlangs verschenen boek De uitvinding van patatfriet beschrijft filosoof en publicist Jaffe Vink vijftig uitvindingen die ons leven hebben veranderd: van naaimachine tot zonnebril, van container tot koffiefilter, van chocola tot stortbeton. De Ingenieur stelde de auteur vijf vragen.

Waarom heeft u dit boek geschreven?

‘Ik wilde een lofzang schrijven op de techniek. Een verhaal over de vooruitgang, over de mogelijkheden van wetenschap, technologie, industrie en innovatie. De ingenieurs komen veel te weinig aan het woord, terwijl ze juist meer aandacht en waardering verdienen. Misschien zijn ze te bescheiden. Techniek kan soms ook ingewikkeld zijn. Er is een vertaalslag nodig.’

Voor wie is dit boek bedoeld?

‘Voor mannen Ă©n vrouwen. Voor meisjes Ă©n jongens. Voor alle ingenieurs. Voor de geschiedenisleraren. En voor de jonge innovatoren van onze technologische cultuur, die de toekomst gaan maken. Het moest een attractief boek zijn, rijk geĂŻllustreerd. Zo begint het boek met de Wereldtentoonstelling in Londen in 1851 en een kleurenlitho van de toegang van het Crystal Palace, een fenomenale kas van gietijzer en glas.’

Van de 27 miljoen bezoekers, kochten er twintig een exemplaar van de eerste rits.

Wat fascineert u in het onderwerp?

‘Achter elke uitvinding zit een verhaal. Neem bijvoorbeeld de rits: twee rijen tanden die in elkaar passen door een hol en bol uiteinde – die samen tot een rits worden geregen door een wonderbaarlijke ritstrekker. Op de Wereldtentoonstelling van 1893 in Chicago presenteerde Whitcomb Judson een eerste versie. Van de 27 miljoen bezoekers, kochten er twintig een exemplaar. De uitvinder stierf in 1909, zonder te vermoeden dan miljarden mensen nu een jas, rok, gulp, toilettas of rolkoffer dichtritsen alsof het de gewoonste zaak van de wereld is.’

De mens is vindingrijk

Waarom zouden ingenieurs het boek moeten lezen?

‘Als voorbeeld van vrolijke verhalen over techniek, al bevat het ook tragiek, zoals het verhaal over de balpen. Uitvindingen zijn er in alle soorten en maten. Neem de uitvinding van de luchtband door de gebroeders Michelin. Het gaat niet alleen om de uitvinding en de productie, maar ook om de verkoop: hoe breng je die luchtband aan de man? Michelin is briljant in de tamtam.’

Wat heeft u geleerd tijdens het schrijven?

‘Veel over techniek, van het schuif- en draaimechanisme in de lippenstift tot het maken van stortbeton bij de aanleg van het Panamakanaal, van de werking van de melkrobot tot de snijkop zuiger. Maar het mooiste is de verwondering over iets dat er nu is, maar er eerst niet was. De mens is vindingrijk.’
 

De uitvinding van patatfriet en 49 andere uitvindingen die ons leven hebben veranderd
Jaffe Vink | 160 Blz. | € 24,95