Ben Schippers: Dit land heeft knutselaars nodig
Ben Schippers is natuurkundige en oprichter en directeur van Technolab Leiden, een leerwerkbedrijf waar hij mensen opleidt tot docent en leerlingen enthousiast maakt voor natuur en techniek.
Doelen & Drijfveren
De wereld een beetje beter maken, dat is de ambitie van veel ingenieurs. Lees hun persoonlijke verhalen in het dossier Doelen & Drijfveren.
‘Ik heb lang getwijfeld. Toegepaste onderwijskunde aan de Universiteit Twente leek mij wel mooi, maar iets te speels. Het werd uiteindelijk natuurkunde aan de Universiteit van Amsterdam en ik heb er wiskunde en filosofie bij gedaan. Ik ben breed geïnteresseerd. Tijdens mijn afstuderen in de medische fysica in het AMC vond ik de academische wereld erg competitief en oncollegiaal. Wetenschap is leuk, maar hier wilde ik niet werken.
In die tijd was er een tekort aan natuurkundedocenten. Ik kon gelijk betaald aan de slag bij een klein atheneum en daarnaast mijn eerstegraads lerarenopleiding halen. Ik gaf natuurkundeles aan twee tot zes vwo, had mijn eigen technisch onderwijsassistent en een eigen lokaal. Fantastisch. Maar na twee eindexamenjaren dacht ik: als ik nu in het onderwijs blijf, kom ik er nooit meer uit.
Voor ingenieursbureaus is natuurkunde een te brede studie, maar niet voor TNO. Ik belandde bij reinigingstechnologie in Delft als projectmanager, waar vooral gepromoveerde chemici werkten. Gave organisatie, interessant en afwisselend werk. Dat heb ik twaalf jaar gedaan, aanvankelijk voor een aan TNO gelieerde kleine organisatie, die later met TNO Industrie in Eindhoven fuseerde. Wij bleken specifieke kennis te hebben die heel nuttig was voor ASML, dat gerust tientallen TNO’ers inhuurde om eigen onderzoek te versnellen. Een spannende tijd, tot ons kantoor in Delft werd opgeheven.’
Technoparkpret
‘Ondertussen bleef het onderwijs maar kriebelen. Mijn andere droom was ondernemer worden, maar waarin? Na gesprekken met de oprichters van het Archeon, wist ik het: een educatief speelpark gericht op natuur en technologie. Ik had zelfs de naam al: Natuniek. Gaandeweg zakte mijn enthousiasme. Het moest geen Efteling voor hoogopgeleiden worden. Ik wilde iedereen bereiken. Toen viel het kwartje: ik moest ondernemer worden in onderwijs. Tijdens het onderzoek bij ASML was de kracht van het beroepsonderwijs me al opgevallen. Al die gepromoveerde chemici konden niets als Ruud er niet was, een jongen met gouden handen. Hij had zijn mbo niet afgemaakt, maar knutselde alle apparaten voor het onderzoek in elkaar. Dit soort mensen hebben we nodig: mensen die kunnen denken, maar ook ontwerpen en maken. Nederland was stukje bij beetje zijn maakindustrie aan het kwijtraken. De baas van het ROC Leiden deelde mijn visie. We moesten dingen maken waardoor jongeren enthousiast worden voor techniek en ontdekken wat ze met hun handen en andere talenten kunnen. De Willie Wortel Wedstrijd, een uitvindwedstrijd voor middelbare scholieren, was het eerste dat ik organiseerde. Dit jaar was de zeventiende editie.’
Inspirerende leraren
‘Ik heb lang zonder subsidie gewerkt, want is die op, dan stopt een project meestal weer. Ik bepaal graag zelf de koers, samen met scholen. Die moeten er dus ook geld voor over hebben en onderwijstijd voor vrijmaken. Op een gegeven moment klopten subsidieverleners zelf bij ons aan, maar om geld te ontvangen moesten we een stichting worden. Inmiddels bestaat Technolab Leiden dertien jaar. Vorig jaar ontvingen we 36.000 deelnemers, van kleuters tot mbo-studenten, die we een dagdeel lesgeven. Dat is relatief kort, maar dat kan toch het verschil maken voor iemands studiekeuze. We werken met een vast team, veel vrijwilligers en per jaar ruim 150 studenten en mensen die een carrièreswitch willen maken. Ze leren bij ons actief natuur- en techniekonderwijs te geven. Ze krijgen les in didactiek, hoe apparaten werken en hoe je daar praktijkonderwijs van maakt. Technolab ontwikkelt zich intussen door tot een opleidingsinstituut. We willen meer jongeren en zij-instromers opleiden om zo de onderwijsvijver van inspirerende leraren groter te maken. Zij waaieren uit over Nederland en hebben impact met betekenisvol onderwijs.
Tekst: Astrid van de Graaf
Portret: Bianca Sistermans