Het kantoorpand The Edge op de Amsterdamse Zuidas, dat afgelopen vrijdag haar officiële opening beleefde, is een van de zuinigste gebouwen ter wereld.


Credit: Ronald Tilleman

Het veertien verdiepingen hoge, glazen gebouw staat prominent langs de A10, een stukje verwijderd van de andere kantoorkolossen op de Zuidas, omringd door de campus van de Vrije Universiteit. Onder meer accountancybedrijf Deloitte en advocatenkantoor AKD vestigen zich in het pand.
 
Bezoekers komen binnen in een enorm atrium, dat zich tot aan de nok toe uitstrekt. De zuidzijde van het gebouw is bedekt met zonnepanelen, net als een deel van het dak. ‘In totaal is er bijna 1700 m² aan panelen op het gebouw geplaatst. In combinatie met de zonnepanelen op de Hogeschool en Universiteit van Amsterdam maken die het gebouw energieneutraal’, vertelt ir. Robert van Alphen, die namens projectontwikkelaar OVG Real Estate de bouw coördineerde. De opgewekte energie gebruikt Deloitte onder meer om smartphones en laptops van stroom te voorzien.
 
De kantoren zelf variëren van afgesloten ruimten tot kantoortuinen en stawerkplekken. Deloitte heeft ruimte voor ongeveer de helft van zijn 2100 werknemers die Amsterdam als standplaats hebben. Dat is voldoende, aangezien een groot deel van het personeel vaak bij de klant is. De beperking van kantoorplekken levert al een forse besparing op het energiegebruik.
 
Internetlampen
De stroom voor de ledverlichting in het pand loopt via het ethernet in plaats de gangbare 220 V-verbinding van het gewone stroomnet. De verlichting vraagt mede daardoor 3,9 W per vierkante meter – veel minder dan de 8 Watt die normaal is in kantoren.
 
De ethernetlampen zijn via het draadloos netwerk aan te sturen. Sensoren voor temperatuur, daglicht en beweging zorgen ervoor dat de lampen nooit onnodig aanstaan. Werknemers kunnen de verlichting en temperatuur zelf instellen met hun smartphone. De sensoren leveren ook een bron van data op, die projectontwikkelaar OVG samen met Deloitte wil gebruiken om het kantoor nog efficiënter te benutten. ‘Zo kunnen we de bezetting van verdiepingen regelen. Als iemand normaal op de vierde zit, maar die verdieping is op een bepaalde dag verder leeg, dan vragen we de werknemer of hij een etage lager gaat zitten. Dat bespaart weer energie.’
 
Een warmte- en koudeopslagsysteem dat grondwater oppompt, zorgt voor energiezuinige verwarming en koeling. ‘Alleen de noordelijke gevel van glas is, het gebouw blijft relatief koel. Daardoor zijn de warmte- en koudebehoefte ongeveer gelijk, wat ervoor zorgt dat we met het grondwater in een groot deel van de klimaatregeling kunnen voorzien’, aldus Van Alphen.
 
De warmte die uit de kantoren komt, wordt gebruikt om het atrium te verwarmen. Van die warmte stroomt 70 % via de tussengangen waar de liften zijn, het atrium in, zodat afzonderlijke verwarming van de grote ruimte vrijwel achterwege kan blijven.
 
Alle maatregelen samen maken The Edge tot een van de zuinigste gebouwen ter wereld. Het pand kreeg de hoogste rating van het BREEAM-keurmerk toegekend, dat de duurzaamheid van nieuwbouw beoordeelt. Van Alphen is trots op het eindresultaat. ‘Het is voor ons een statement: het kan gewoon, een superzuinig gebouw.’