ā€˜Voorsprong door techniek.’ Echt waar?, vraagt redacteur Jim Heirbaut zich af in zijn maandelijkse column. Dit keer over de verslavende werking van de smartphone.


Mijn dochter van tien klaagde laatst dat ze in de klas de enige is zonder mobieltje. Zo kan ze niet meepraten in de WhatsAppgroep van de klas, mopperde ze.

Ouders weten dat kinderen zoiets behoorlijk kunnen aandikken. Maar je hart breekt toch een beetje als je zoiets hoort. Een beetje, want mijn vrouw en ik vinden dat een kindĀ van tien nog geen eigen mobiele telefoon hoeftĀ te hebben.Ā Misschien dat we de laatsten zijn in dit land die er zo over denken, maar dat is dan maar zo.

Het gaat niet eens zozeer om het apparaatje an sich, maar meer om de apps die erop staan. Apps die allemaal schreeuwenĀ om aandacht. YouTube-filmpjes, appberichten en Instagram-influencers. Spelletjes, muziekjes en memes. Veel kinderen en jongeren zijn zo afhankelijk van hun telefoon datĀ in de Engelstalige media al wordt gesproken van ā€˜digitale heroĆÆne’.

Onze dochter is nog zo schattig naĆÆef. ā€˜Kijk papa, ik hebĀ een TikTokdansje geleerd!’ Hartstikke leuk zo’n dansje, maarĀ van TikTok ben ik geen fan. Dit platform, het snelst groeiendeĀ sociale medium, gebruikt alle trucs uit de toolbox ā€˜hoeĀ maken we apps verslavend’. En dat niet alleen, eerder ontdektenĀ journalisten dat TikTok onder de motorkap allerlei gegevensĀ van zijn gebruikers binnenhaalt, allemaal dingen dieĀ het aan de Chinese staat gelinkte bedrijf geen bal aangaan.

Omdat we bepaalde dingen simpelweg niet kunnen tegenhouden, hebben we onze dochter voor thuis een oudĀ mobieltje gegeven. Ze kan er muziek mee luisteren op Spotify en dingenĀ opzoeken op Google. Ook heeftĀ ze nu de YouTubevideo’sĀ ontdekt, maar daarop kijkt ze tot nu toe vooral leerzame dingen. Af en toe kijken wij als ouders even mee.

Niet voortdurend het idee hebben iets te missen, wat zou ik dat mijn dochterĀ gunnen.

Die smartphone is echt een medaille met een keerzijde.Ā Er zijn twee verschillende verhalen over te vertellen. EnerzijdsĀ is het ding een wonder van techniek, zoveel rekenkrachtĀ in een klein kastje. De smartphone van nu is duizend keerĀ krachtiger dan een supercomputer in de jaren tachtig. HijĀ geeftĀ je toegang tot alle informatie van de wereld, alle muziek,Ā appgesprekken met vrienden, je e-mail, hoge kwaliteitĀ foto’s en video’s, je adresboek en routeplanner. Ongekend!

Het andere verhaal is dat de telefoon apps bevat die verslavend zijn en op elk moment van de dag schreeuwen omĀ aandacht. ā€˜Lees mij!’; ā€˜Open WhatsApp, je hebt een bericht.’

Ook wij volwassenen weten dat het lastig is om de smartphone weg te leggen. Misschien waren onze levens leuker enĀ gemakkelijker als de ā€˜sociale’ media niet waren uitgevonden.Ā Denk Facebook, Twitter, Snapchat, Instagram en TikTokĀ eens weg, wat zou dat al een boel schelen. Niet voortdurend het idee hebben iets te missen, wat zou ik dat mijn dochterĀ gunnen.

Ā 

Deze column verscheen eerder in de editie van november 2022 van De Ingenieur. Neem eens een proefabonnement van drie nummers!


Openingsfoto:Ā Apps schreeuwen elkĀ moment van de dag om aandacht. (HetĀ meisje op de foto is overigensĀ niet de dochter vanĀ de columnist.) Foto Depositphotos