Offshore windpark Borssele is een inspiratiebron voor toekomstige generaties waterbouwers en ingenieurs. Dat stelt de jury van de Agemaprijs, die eens in de vijf jaar wordt toegekend aan het innovatiefste waterbouwproject. 

Windenergiegebied Borssele is op de Waterbouwdag 2025 bekroond met de prof. dr. ir. J.F. Agemaprijs. Die onderscheiding wordt eens in de vijf jaar uitgereikt aan het beste en meest vernieuwende waterbouwproject van de afgelopen jaren, om innovatie in de waterbouw te stimuleren.

Windparken Borssele III, IV en V brengen volgens de jury alles samen waar de sector voor staat: technische innovatie, maatschappelijke relevantie en toekomstbestendigheid. Het windenergiegebied is daarmee een โ€˜krachtig antwoord op een urgente maatschappelijke uitdaging: de transitie naar duurzame energie op de Noordzeeโ€™.

 Windparken Borssele III en IV, gebouwd op ongeveer 25 kilometer voor de Zeeuwse kust, zijn een project van het ministerie van Economische Zaken en het consortium Blauwwind, met daarin onder meer de bedrijven Eneco, Shell en Van Oord. De naastgelegen locatie V, geleid door consortium Two Towers (met opnieuw Van Oord), is als 'innovatiekavel' specifiek bedoeld voor het stimuleren van nieuwe technologieรซn en werkwijzen.

Potentie voor wereldwijde toepassing

De jury roemt met name de toepassing van de slip joint, een innovatieve, schaalbare verbindingsmethode van de fundatie van de windmolen. Met deze techniek gaat installatie sneller en onderhoud is niet nodig. De innovatie heeft volgens de jury potentie voor wereldwijde toepassing. 

Ook het natuurinclusieve karakter van het windpark krijgt lof. In de betonnen structuren rond de turbines zijn oesterriffen geรฏntegreerd die de biodiversiteit verhogen, het water helpen zuiveren en erosie tegengaan. Het project, zo stelt de jury, 'is een voorbeeld van hoe overheid en markt samen vooruitgang kunnen boeken en ruimte kunnen maken voor vernieuwingen met als doel: offshore wind vergroenen en verbeteren. De aanpak van kavel V wordt nu gebruikt als blauwdruk voor natuurinclusief bouwen in nieuwe windparken.โ€™

Inspiratie voor ingenieurs

De jury was daarbij ook onder de indruk van de technische en organisatorische prestaties die de projectpartners hebben geleverd. De complexe logistiek en installatie van de grote onderdelen op zee met de constante invloed van golven, stromingen, wind en dynamische bodem: een omgeving waarin alleen de hoogste graad van vakmanschap voldoende is. 

โ€˜Borssele III, IV en V zijn daarmee niet alleen een technisch succes, maar ook een inspiratiebron voor een nieuwe generatie waterbouwers en ingenieurs.โ€™

Uitzonderlijke integraliteit

De innovatieve dijkversterking van de Afsluitdijk behaalde de tweede prijs. Het project Dijkversterking Afsluitdijk onderscheidt zich volgens de jury door een innovatieve en zorgvuldige benadering van een iconisch onderdeel van de Nederlandse waterbouw. De jury roemt de โ€˜innovatieve versterking met oog voor landschap, ecologie en de speciaal ontwikkelde Levvel-blocs .โ€™

Een eervolle vermelding was er voor Waterdunen, een uniek dijkversterkingsproject in Zeeuws-Vlaanderen. De jury roemde de โ€˜uitzonderlijke integraliteitโ€™ waarmee het project is opgezet en uitgevoerd: landschappelijke kwaliteit, innovatieve natuurontwikkeling, waterveiligheid en intensieve samenwerking tussen publieke en private partijen.

Weerbare waterbouw

De dertigste editie van de jaarlijkse Waterbouwdag, afgelopen donderdag in het Utrechtse Beatrixtheater, werd bijgewoond door bijna zevenhonderd professionals en studenten. Keynote-spreker Ben Bekkering, voormalig viceadmiraal bij de Nederlandse Zeestrijdkrachten, ging dieper in op het thema 'Weerbare waterbouw'.

Veiligheid kent drie elementaire bouwstenen, legde hij uit: welzijn, welvaart en stabiliteit. Waterbouwers houden zich met de eerste twee bezig, de krijgsmacht vooral met het laatste, zei Bekkering. โ€˜Als we elkaars hand vasthouden, kunnen we in dit prachtige land mooie dingen bereiken.โ€™ Hij wees er daarbij op dat water steeds vaker wordt gebruikt als drukmiddel in internationale conflicten, als middel waarmee machthebbers hun invloedssferen willen vergroten. 

Waterbouwprijs

Op de Waterbouwdag, een initiatief van ingenieursvereniging KIVI, Rijkswaterstaat en de Vereniging van Waterbouwers, werden traditiegetrouw ook de Waterbouwprijzen uitgereikt voor de beste afstudeerscripties op waterbouwkundig gebied.

De beste hbo-scriptie was van Eline van Looij, die civiele techniek studeerde aan De Haagse Hogeschool. Zij slaagde erin vast te stellen waarom metingen bij Stuwcomplex Hagestein (in de Lek bij Vianen) niet goed aansloten bij verwachtingen van Rijkswaterstaat. 

Als beste academische scriptie werd die van Daan Akerboom (Kustwaterbouw, Technische Universiteit Delft) gekozen. Zijn scriptie ging over het toepassen van natuurlijke geotextielen in de waterbouw, als duurzamer alternatief voor kunststof.


Foto: Blauwwind