Leer uit het lab

Nadat de Amerikaanse biotechnoloog Andras Forgacs met zijn bedrijf Organovo in 2007 had laten zien dat hij organen kan 3D-printen, kwam al snel de vraag of hij met deze techniek ook vlees of leer kon produceren. Dat was het begin van de spinout Modern Meadow

In de eerste jaren slaagden Forgacs en medeonderzoekers erin leer naadloos te reproduceren met huidstamcellen van koeien, maar goedkoop was het niet. De grootste uitdaging lag in het opschalen en betaalbaar maken van het leer.

Dat lukte pas toen ze leer gingen produceren met fermenterende gistcellen, micro-organismen die al eeuwenlang worden gebruikt voor de productie van wijn en bier.

Van gist naar leer

De gistcellen zijn zodanig aangepast dat ze het eiwitpolymeer collageen produceren, een stof die de huid sterk en elastisch maakt. De onderzoekers halen het collageen uit de gekweekte gistcellen, vermalen het tot een poeder en voegen kleurstoffen toe.

Vervolgens combineren ze het poeder met biopolymeren van planten. Dit materiaal noemen ze Zoa, dat levend wezen betekent. Het hele proces van gist naar leer duurt ongeveer twee weken.

Biologisch afbreekbaar

Met het genenpakket van de gist kan Modern Meadow de eigenschappen van het collageen aanpassen om het leer stijver, zachter, elastischer of meer ademend te maken. Voor de toekomst wordt zelfs gedacht aan elektrische eigenschappen, zoals voor een handschoen met handverwarming.

‘Bij de productie van Zoa komt 80 procent minder CO₂ vrij dan bij de productie van echt leer,’ zegt Forgas. ‘Bovendien zijn er 50 procent minder fossiele brandstoffen nodig dan voor synthetische materialen.’

Daarnaast is Zoa biologisch afbreekbaar, in tegenstelling tot synthetisch leer dat gemaakt is gemaakt van polyvinylchloride (pvc) of polyurethaan.