Isolatiebeton
Het valt direct op in de schetsen: in de dikke buitenmuur van het Warmbeton-paviljoen is het glas van de ramen direct geplaatst, zonder kozijn. ‘Dat is mogelijk dankzij het Warmbeton dat we hebben ontwikkeld’, zegt ing. Hans Köhne, woordvoerder van het Cement&BetonCentrum.
Het Warmbetonpaviljoen, dat komt te staan op de campus van de TU Eindhoven moet nog worden gebouwd, maar de grootste uitdaging is geklaard: beton ontwikkelen dat én licht is, én goed isoleert, én voldoende draagkracht heeft én waarmee gevel en muur uit één stuk zijn te maken.
‘De wens om iets met beton in gevels te doen sluimert al lang, maar het materiaal isoleert onvoldoende en vraagt ingewikkelde oplossingen voor deuren en ramen’, zegt Köhne. De omslag kwam met de ontwikkeling van nieuwe toeslagmaterialen. ‘Met hoogleraar Jos Brouwers van de TU Eindhoven hebben we twee jaar gewerkt aan een nieuw beton dat voldoende sterk is voor een vloerdragende gevel over vier bouwlagen, bijna tien keer beter isoleert en een derde lichter is dan de klassieke variant. Aan een geveldikte van zo’n 50 cm hebben we genoeg om aan de isolatiewaarde van het Bouwbesluit te voldoen.’
De truc is het gebruik van geëxpandeerde glaskorrels, bolletjes met lucht erin, die met afmetingen van 0,5 tot 8 mm worden gemaakt. ‘Brouwers heeft met zijn team een korrelpakking uitgedacht die ervoor zorgt dat de tussenruimte zo klein mogelijk is. Daardoor is er dus zo weinig mogelijk slecht isolerend cement nodig om toch voldoende sterkte te krijgen. Het geëxpandeerde glas vervangt zowel het zand als het grind.’
Toen het materiaal eenmaal daar was, moest het bouwklaar worden gemaakt. ‘Dat betekent het ontwikkelen van nieuwe rekenregels, want het Warmbeton gedraagt zich anders dan het klassieke beton, bijvoorbeeld qua sterkte, krimp, rek en elasticiteit. Dat constructieve onderzoek doet prof.dr.ir. Theo Salet van de TU Eindhoven.’ Bovendien moest een procedé worden ontwikkeld waarmee het materiaal in de bestaande bouwtechnische praktijk is te fabriceren. ‘De stelregel is: het nieuwe materiaal moet praktisch uitvoerbaar zijn.’
Inmiddels is een architectenteam uit het Booostingnetwerk voor bouwinnovatie, bestaande uit Eduard Böhtlingk, Allard de Goeij en Rob Korver, bezig met het uitwerken van het schetsontwerp. ‘Het Warmbeton-paviljoen moet het karakter van het nieuwe materiaal uitstralen en laten zien wat je er allemaal mee.’ Het hele project wordt door diverse partners uitgevoerd met gesloten beurs en in een openbronmodel.
Köhne: ‘Dat is de enige manier om dit soort vernieuwing van de grond te krijgen. Als het gebouwtje er staat, is het aan marktpartijen om ermee aan de slag te gaan.’