Naam oplossing: IsoBorg
Wie: Hunebouw, Dantuma-Wegkamp, B+O Architecten

Het consortium onder leiding van aannemer Hunebouw ontwierp een oplossing die zich in het geheel aan de buitenkant van een woning bevindt. Er ligt alleen wel een flinke verbouwing aan ten grondslag.

'Het is voor ons het belangrijkst dat de bewoners zo weinig mogelijk overlast ondervinden. Daarom stond al vrij snel vast dat we een versterking aan alleen de buitenkant wilden realiseren', vertelt ir. Willem Dantuma, directeur van zijn gelijknamige ingenieursbureau. 'Versterken aan de binnenkant betekent de woning overhoop halen en het gaat ten koste van ruimte, welke bewoner wil dat nou?'

Bij de testwoning in Loppersum is een knalgroen, stalen frame te zien dat strak op het binnenblad van de spouwmuur is gemonteerd. Het buitenblad van de spouwmuur is gesloopt. 'Belangrijk in ons systeem zijn de omsluitende hoekverbindingen met trekstangen op vloerniveau', licht Dantuma toe. 'Krachten van een aardbeving komen op de armen van de hoekverbindingen terecht, verspreiden zich daardoor langs de gevel en de constructie en worden aan de andere kant van de woning in het metselwerk gedrukt.'

Daarnaast zijn er in het frame op verschillende plekken verstelbare schroeven te zien. Dantuma: 'Hiermee kunnen we de constructie aandraaien zodat alles naar elkaar toe trekt en we de gehele woning als het ware inklemmen.' Een stabiliteitsportaal, ofwel een aantal diagonale stalen balken, kan de muur nog extra verstevigen indien nodig.

'Omdat we voor deze constructie het buitenblad moeten weghalen, biedt dit ons de mogelijkheid om er een duurzamere gevel voor in de plaats te zetten', vervolgt Dantuma. Als voorbeeld is er steenwol geplaatst tussen de stalen constructie van de testwoning. Over de staalconstructie met isolatiemateriaal komt een nieuw buitenblad, waarvoor de bewoners het materiaal kunnen kiezen. Volgens Dantuma is het systeem ook makkelijk schaalbaar of aan te passen omdat het gebaseerd is op simpele mechanicaprincipes.

'En het werkt ook voor huizen zonder spouwmuur. Dan hoeven we gewoonweg geen buitenblad te slopen', meldt Klaas Graveland, directeur van aannemersbedrijf Hunebouw. 'Het bouwen van de constructie gaat met allemaal vrij traditionele methoden. Binnen een week of vijf kunnen we dit installeren op een vrijstaande woning.'

De jury noemde dit stalen frame vanuit esthetisch oogpunt een alles-of-niets-oplossing. 'Het kan een grote aantasting voor de woning zijn, maar het kan ook grote kansen bieden voor verbetering.' Het systeem vereist daarnaast een nauwkeurige maatvoering en is daardoor volgens de jury juist niet flexibel. Ook is het minder geschikt voor woningen die niet rechthoekig zijn en ontbreken er koppelingen tussen de wand en de vloer. Daarbij is de maatregel vrij kostbaar en zorgt het alsnog voor veel overlast buiten. 'Denk aan het moeten vrijgraven van de fundering, waardoor de tuin deels opnieuw moet worden aangelegd.'