Harry Stokman is elektrotechnicus en ondernemer op het gebied van gelijkstroom. Zijn missie is de implementatie van lokale gelijkstroomecosystemen. Aan De Ingenieur vertelt hij wat hem drijft. 
 

DRIVE
De wereld een beetje beter maken, dat is de ambitie van veel ingenieurs.
In DRIVE vertellen ze over wat hen beweegt. Fotograaf Bianca Sistermans maakt het portret.
 

‘Op de lagere school ging men er vanwege mijn dyslexie vanuit dat ik later in de rozenkwekerij van mijn vader zou belanden. Voor mij is dyslexie een gave, ik leerde zo dingen begrijpen zonder te lezen en ik zie snel verbanden.

Ik kwam uiteindelijk op de lts terecht. Toen ik daar voor straf de zolder van elektrotechniek moest opruimen, begon mijn liefde voor gelijkstroom. Tussen de rommel vond ik een apparaat, zo waanzinnig mooi. Het bleek een gelijkrichter te zijn, een apparaat dat van wisselspanning gelijkspanning maakt. Dat apparaat wilde ik later gaan maken. Ineens werd ik die lastige leerling die steeds vragen stelde en meer wilde weten dan de docent kon vertellen. Mijn docent, die mijn bijzondere talent herkende, regelde dat ik ondanks mijn slechte cijfers voor taal naar de elektrotechnische school kon, een opmaat voor de hts.

Een bijbaantje bij een transformatorfabrikant in Aalsmeer, waarvoor ik in de avonduren besturingen tekende, hielp me weer een stap verder. Ik begon voor mezelf en samen zijn we besturingen voor gelijkrichters gaan maken. We werden hofleverancier voor een groot bedrijf in de elektronische industrie. Ik had inmiddels ook mijn eigen productiebedrijf voor gelijkrichters opgezet.

Nieuw gelijkstroomsysteem

‘Rond de eeuwwisseling deed zich een stroomstoring voor bij een klant. Toen besefte ik dat gelijkrichters problemen kunnen veroorzaken in het wisselspanningsnet. De toekomst is all electric: vol gelijkstroomapparaten, zoals auto’s en zonnepanelen, die gelijkstroomrichters nodig hebben als ze met het net zijn verbonden. Maar dat kan het elektriciteitsnet niet aan. De wereld heeft geen behoefte aan meer gelijkrichters, maar aan een nieuw systeem, een nieuwe markt gebaseerd op gelijkstroom. Van netcongestie was indertijd nog niet eens sprake.’

Netcongestie leidt tot veel ongelijkheid en boosheid

Harry Stokman elektrotechnicus en ondernemer op het gebied van gelijkstroom

‘Ik zag later dat netcongestie tot veel ongelijkheid in de maatschappij kon leiden en veel boosheid. Niet iedereen kan zonnepanelen neerleggen op zijn dak en daarmee straks goedkoop zijn elektrische auto opladen. Dat gaat lokaal tot een groot verschil in kosten voor mobiliteit leiden en tot veel gedoe. Zo kwam ik op het idee van een tweede net: niet in plaats van, maar naast het oude systeem. Daarmee pakken we niet alleen congestie aan, maar ook ongelijkheid. Elektriciteit is een grondrecht, vind ik. Daarom bepleit ik de social fairness van de elektriciteitsvoorziening.’

Overal een tweede net

‘Het tweede net houdt in dat er overal communities voor elektriciteitsvoorziening op gelijkstroom komen. Heel veel lokale tweede netjes dus. We zijn dat gaan doorontwikkelen met een van mijn bedrijven, DC Systems. Het is de ideale businesscase. We hadden een oplossing voor een niet bestaand probleem met een product voor een niet bestaande vraag. Ik vond dit geweldig. En alle tijd om dit te ontwikkelen, met in het achterhoofd wetende dat alles elektrisch wordt. Daar heb ik nog steeds alle vertrouwen in. Ik heb al mijn geld erin geïnvesteerd, 100 procent gegokt.’

Harry Stokman - kansen en ervaringen met gelijkspanning

Lokaal opgewekt, lokaal gebruikt

‘Het is een totaal nieuw elektriciteitssysteem, DC micro­grid noemen we het, gebaseerd op het besturingssysteem Current/OS. Met proefprojecten bij bedrijven, instellingen en overheden laten we steeds opnieuw zien dat het kan. Bijna honderd multi­nationals wereldwijd zijn hier nu mee bezig. De lokaal opgewekte energie wordt ter plekke gebruikt, opgeslagen of gedeeld met een ander lokaal net, maar gaat niet naar het grote net. Lokaal profiteert iedereen ervan. En met het tweede net zijn we niet meer kwetsbaar voor een stroomstoring, zoals in Spanje onlangs.

Mijn bedrijven heb ik verkocht aan Schneider Electric dat het systeem wereldwijd gaat realiseren. Nu ben ik ex-ondernemer en werk ik vooral als ambassadeur van Current/OS, om het gedachtegoed dat we hier technisch hebben gerealiseerd te laten floreren en de impact van het tweede net uit te dragen.’

Portret: Bianca Sistermans